Solidarność to znaczy razem

Małopolska

Grabczyk Franciszek

Ur. 24 września 1936 r. w Makowie Podhalańskim, pow. suski; zm. 13 lutego 2004 r. w Krakowie; pochowany na Cmentarzu Batowickim w Krakowie.

Absolwent AGH w Krakowie ze specjalnością mgr inż. metalurgii (1961).

Był pracownikiem Huty Batory w Chorzowie (1960-1962); mistrzem energetyki, mistrzem odlewania stali w Hucie im. Lenina w Nowej Hucie (1962-1977); pracował w Hucie Aluminium w Skawinie (1978-1979). W l. 1979-1989 zatrudniony jako pracownik fizyczny w Krakowskim Przedsiębiorstwie Ceramiki Budowlanej Zakład Ceramiki Budowlanej Zesławice Nowa Huta oraz jako wychowawca w Internacie Budostalu. W 1989 r. został przywrócony do pracy w HiL jako technolog. W 2001 r. przeszedł na emeryturę.

Inwigilowany przez SB od 1962 r.

Od 1976 r. współpracował z KOR (był jedynym oficjalnym nowohuckim współpracownikiem KOR), kolportował wydawnictwa i ulotki KOR.

Był autorem petycji ws. amnestionowania uczestników demonstracji w czerwcu 1976 r. w Radomiu i Ursusie (1976) oraz autorem Listu do Sejmu PRL i Rady Państwa ws. powołania komisji do zbadania prawdziwości zarzutów stawianych aresztowanym w Radomiu i Ursusie (styczeń 1977 r.); autor listu do najwyższych władz PRL z żądaniem przywrócenia święta 3 maja (1977); autor Petycji do Sekretarza Generalnego ONZ K. Waldheima ws. systematycznego pozbawiania społeczeństwa polskiego prawa do prawdy przez fałszerstwa w środkach masowego przekazu i nieprzestrzegania przez PRL gwarancji konstytucyjnych (1977). W 1977 r. zwolniony z pracy w HiL.

W dn. 18 września 1977 r. był sygnatariuszem Deklaracji Ruchu Demokratycznego. W 1978 r. zwolnił się z Huty Aluminium w Skawinie w proteście przeciwko próbie narzucenia mu przez dyrekcję pracy niezgodnej z kwalifikacjami.

Członek redakcji niezależnego pisma "Robotnik". Od 1979 r. współzałożyciel i członek Chrześcijańskiej Wspólnoty Ludzi Pracy wraz z A. Macedońskim i J. L. Franczykiem oraz W. Sukiennikiem; współwydawca pisma "Krzyż Nowohucki". Był uczestnikiem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

W 1979 r. sygnatariusz Karty Praw Robotniczych. Wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, SB przeprowadzało rewizje w mieszkaniu. Od sierpnia 1980 r. zaangażowany w działania w Krakowie na rzecz tworzenia WZZ.

W NSZZ "Solidarność" od września 1980 r.; przewodniczący Komitetu Założycielskiego w ZCB, przewodniczący KZ "S".

Od 1980 r. uczestnik uroczystości w rocznice walki mieszkańców Nowej Huty o Krzyż; 31 sierpnia 1982 r. został zatrzymany podczas zajść ulicznych w Krakowie-Nowej Hucie.

W 1989 r. członek Krakowskiego Komitetu Obywatelskiego (przedstawiciel KO Nowa Huta) oraz Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego; kandydat na kandydata na posła z listy "Solidarności" rekomendowany przez Komitet Organizacyjny NSZZ "S" HiL.

W 2004 r. staraniem Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego ukazała się książka "Jednoosobowy opozycjonista Franciszek Grabczyk".

Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009) oraz uhonorowany Medalem "Dziękujemy za Wolność" (2014).

Agnieszka Masłowska


Źródło: Adam Gliksman. Leksykon Ludzi Małopolskiej Solidarności. Tom II. Kraków 2017
Ostatnia weryfikacja danych: 2017-08-31