1988-01-01
Rząd zapowiedział od 1 lutego drastyczną podwyżkę cen. Rozpoczął działalność Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Ewa Łętowska.
1988-01-11
Sąd Wojewódzki w Krakowie odrzucił wniosek Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" w Hucie im. Lenina o rejestrację.
1988-02-01
Do sądu wpłynął wniosek o rejestrację KZ NSZZ "S" Akademii Medycznej i Państwowego Szpitala Klinicznego. Rząd PRL wprowadził drastyczne podwyżki cen na niektóre towary. Jawnie działająca Komisja Robotnicza Hutników w składzie (Jan Ciesielski, Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik, Edward Nowak) próbowała wywołać strajk na niektórych wydziałach Huty Lenina. Niestety nie udało się, ludzie obawiali się represji, panował nastrój zniechęcenia, apatii, właściwie pogodzenia się z rządami PZPR-owskimi.
1988-02-03
W Nowej Hucie odbył się pogrzeb Janusza Bielika, byłego pracownika HiL. W dniu 30 września 1982 r. podczas manifestacji w Nowej Hucie został trafiony granatem z gazem łzawiącym wystrzelonym z samochodu pancernego ZOMO, w wyniku czego stracił oko i zapadł na padaczkę. Mimo wielomiesięcznej kuracji w szpitalu pozostał kaleką i otrzymał rentę.
1988-02-12
Sąd Wojewódzki w Krakowie odrzucił wniosek Komitetu Założycielskiego NSZZ "S" w Akademii Medycznej i Państwowym Szpitalu Klinicznym w Krakowie o rejestrację. Student piątego roku medycyny AM w Krakowie Mieczysław Pyzio został skreślony z listy studentów z powodu niespełnienia wymogów studenckich. M. Pyzio odmówił złożenia przysięgi wojskowej podczas szkolenia wojskowego. Przed ukończeniem studiów zażądano od niego zdania egzaminu ze szkolenia wojskowego. Zamiast egzaminu próbowano go zmusić do podpisania przysięgi wojskowej, wobec braku zgody M. Pyzio egzamin nie odbył się.
1988-02-17
W Krakowie ok. 1,5 tys. studentów demonstrowało domagając się ponownej legalizacji NZS.
1988-02-19 do 1988-02-19
Chcąc zapobiec posiedzeniu KKW NSZZ "S", milicja aresztowała wielu działaczy Związku. W Krakowie zatrzymany został Stefan Jurczak.
1988-02-25
Komitety Założycielskie NSZZ "S" pracowników Akademii Medycznej oraz Państwowego Szpitala Klinicznego w Krakowie wystąpiły do Sejmu PRL o powołanie Komisji do zbadania potrzeby zmiany ustawy o związkach zawodowych, w związku z odrzuceniem przez Sąd Wojewódzki w Krakowie wniosku o rejestrację Związku. W piśmie zwrócono uwagę, że w krótkim okresie do "S" przystąpiło 334 profesorów, ordynatorów, kierowników klinik, lekarzy i personelu pomocniczego. Pod względem prawnym opiekę nad Komitetem Założycielskim sprawował Andrzej Rozmarynowicz. Pod pismem podpisali się: Bogdan Barbaro, Janina Bartkowska, Zbigniew Chłap, Jan Ciećkiewicz, Janusz Kutyba, Stefan Mazurek, Zofia Michalska, Rafał Niżankowski, Bożena Piastucka, Marek Poźniczek, Andrzej Szczeklik i Barbara Śliwczyńska.
1988-02-28
W Juszczynie zostali zatrzymani przez MO i przewiezieni do RUSW w Suchej Beskidzkiej: Tomasz Gugała, Władysław Krzek, Jadwiga Salij, Zygmunt Łenyk, Jolanta Szywała i Anna Michałowska. Wszyscy jechali na mszę św. odprawianą przez ks. Adolfa Chojnackiego.
1988-02-29
KKW wydała Apel do międzynarodowej opinii publicznej, w którym zwróciła się z prośbą o pomoc w uwolnieniu 11 więźniów politycznych oraz 11 więźniów skazanych za odmowę pełnienia służby wojskowej.
1988-03-03
Nagrody Kulturalne "Solidarności" za rok 1987 otrzymali m.in Jerzy Bereś za twórczość rzeźbiarską, Jan Józef Szczepański za książkę Kadencja oraz Wisława Szymborska za tom poezji Ludzie na moście.
1988-03-05
Sąd Wojewódzki w Krakowie odmówił wpisu do rejestru Komitetowi Założycielskiemu NSZZ "Solidarność" Kombinatu Metalurgicznego HiL - Zakładowi Przetwórstwa Hutniczego w Bochni.
1988-03-08
W Krakowie - podobnie jak i w innych miastach - odbyła się demonstracja w rocznicę wydarzeń 1968 r. W Krakowie doszło do brutalnej interwencji milicji. Zatrzymano 40 osób. Komisja Dyscyplinarna ds. studenckich UJ pod przewodnictwem doc. dr. hab. Jana Jerschiny uznała studentów: A. Durkacza, R. Kmitę, D. Starczewskiego, A. Jarosza, M. Kurzyńca, E. Piwowarską, R. Hugeta, D. Rupińskiego, M. Klepacza i J. Rojka za niewinnych. WUSW w Krakowie zarzucał studentom, że biorąc udział w manifestacji w 1987 r. zagrozili porządkowi społecznemu.
1988-03-21
W Krakowie Grupa Alternatywna zebrała się na Rynku Głównym pod hasłami: Oszczędzaj prąd - wyrzuć telewizor, Oglądaj program III oraz Urban naszym idolem - Matki Polki. Następnie grupa przeszła ul. Stradom oraz ul. Dietla nad Wisłę, do której wrzuciła przyniesiony telewizor.
1988-03-23
Sąd Najwyższy oddalił rewizję wyroku Sądu Wojewódzkiego w Krakowie w sprawie Agaty Michałek, uznając, że przy zatrzymaniu w dniu 2 maja 1985 naruszono jej dobra osobiste. WUSW został zmuszony do przeprosin, wpłaty 10 tys. zł na PCK oraz pokrycia kosztów sądowych.
1988-04-05
Przed Sądem Wojewódzkim w Krakowie odbyła się rozprawa o ochronę dóbr osobistych Zbigniewa Fijaka, zatrzymanego podczas wizyty Ojca Św. w Krakowie. Sprawa za zgodą obu stron została umorzona po tym jak Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych spełnił żądania powoda: przeproszenia w Dzienniku Polskim, wpłaty 100 tys. zł na Zarząd Krakowski PCK oraz zwrotu kosztów sądowych.
1988-04-07
Minister Sprawiedliwości sprzeciwił się wpisaniu Jana Marii Rokity na listę aplikantów adwokackich w Krakowie, mimo iż zdał egzamin z pierwszą lokatą. W uzasadnieniu podano, że nie jest on nieskazitelnego charakteru - J. M. Rokita był wcześniej 3 raz skazany przez kolegia ds. wykroczeń za udział w demonstracjach Ruchu WiP.
1988-04-14
Przed Kolegium ds. wykroczeń odbyła się pierwsza rozprawa J. Smagowicza, F. Urbańczyka i S. Branickiego obwinionych o udział w proteście przeciw podwyżce cen. Oskarżeni jeździli po Krakowie tramwajem z rozwieszonymi transparentami i rozdawali pasażerom ulotki.
1988-04-24
Falę społecznych protestów rozpoczął strajk komunikacji miejskiej w Bydgoszczy, który miał charakter ekonomiczny i związany był m.in. z wprowadzoną przez władze znaczącą podwyżką cen. Strajkowano także w Inowrocławiu. Podczas protestu padły żądania podwyżki płac i zwiększenia zabezpieczeń socjalnych. Strajkujący nie podnosili postulatu przywrócenia "Solidarności". Niemniej jednak gdy do strajkującej załogi przybył Jan Rulewski został zatrzymany przez straż zakładową.
1988-04-26
Rozpoczęcie strajku w HiL (26 kwietnia 1988, wtorek ok. godz. 9:00).
Andrzej Szewczuwaniec rozpoczyna strajk, zatrzymując urządzenia walcowni Zgniatacz, żądając podwyżki płac wobec ciągle rosnący kosztów życia. Powołany zostaje komitet strajkowe na czele z Andrzejem Szewczuwiańcem a w jego skład wchodzą również: Władysław Kielan, Andrzej Czepielewski, Andrzej Skałbania, Tadeusz Szczypczyński, Bogusław Atłasiński, Maciej Mach, Kazimierz Baniak, Bogdan Wróbel, Juliusz Gąsior, Krzysztof Wróbel, Jerzy Ostałowski, Marek Szczupak, Janusz Sójka, Marek Domagała, Stanisław Bir, Henryk Krzysiak, Marek Waldon, Wiesław Mazurkiewicz i Kazimierz Fugiel oraz (początkowo niejawnie) Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik i Jan Ciesielski. (stan na 28 kwietnia).
Komitet strajkowy wysunął postulaty płacowe (podwyżka o 12 tys. zł) oraz zażądał przywrócenia do pracy wyrzuconych działaczy "Solidarności": Stanisława Handzlika, Witolda Bawolskiego, Edwarda Nowaka i Andrzeja Ruska. Duszpasterstwo Hutników pod kier. Zbigniewa Ferczyka (pod opieką ks. Niwarda Karszni) rozpoczyna organizowanie wszechstronnej pomocy dla strajkujących w parafii na os. Szklane Domy w Nowej Hucie.
1988-04-27
Dyrekcja oraz kadra huty próbuje ignorować istnienie Komitetu Strajkowego Huty i podejmuje rozmowy na poszczególnych wydziałach, skłaniając ludzi do zaprzestania strajku.
Po południu jednak rozpoczynają się rozmowy Komitetu Strajkowego Hutników z dyrekcją kombinatu. Dyrektor obiecuje podwyżki do 50 % do końca roku pod warunkiem zaprzestania strajku. Po kilku godzinach rozmowy kończą się niczym. Komunikat o obiecanych podwyżkach ogłasza prze radiowęzeł zakładowy zastępca dyrektora ds. pracowniczych Stefan Niziołek.
Pod koniec drugiej zmiany ok. 21.30 do dyrekcji huty zostają wezwani kierownicy i mistrzowie z poszczególnych wydziałów. Dyrekcja przekazuje im Polecenie służbowe nr 8 dyr. nacz. Eugeniusza Pustówki oraz Oświadczenie prokuratora wojewódzkiego w Krakowie, według których strajk był nielegalny. Kierownicy i mistrzowie zostają zobowiązani do zapoznania z nimi załóg pracowniczych. Wzmaga się presja na przerwanie strajku.
Po południu Edward Nowak organizuje Centrum Informacyjne Strajku wraz z Grzegorzem Surdym, w jego mieszkaniu na os. Na Stokach. Szybko zjawiają się koledzy z prasy podziemnej, studenci, działacze WiP i NZSu i co bardzo zaskakujące dziennikarze zagraniczni.
1988-04-28
Nie łatwo było utrzymać strajk w hucie. Komuniści szerzyli propagandę i straszyli, że nie zapłacą ludziom za dni strajku. Przekonywali, że organizują go terroryści, którzy nie pozwalają porządnym ludziom spokojnie pracować. Dla tych, którzy utrzymywali rodziny, takie wieści były przerażające. Pamiętali, że po strajku grudniowym w 1981 r., gdy Huta stanęła na trzy doby, z kombinatu zwolniono blisko dwa tysiące osób.
O godz. 13:00 odbywa się kolejna tura rozmów, w których z Komitetem Strajkowym spotyka się dyr. Naczelny E. Pustówka oraz z-ce ds. pracowniczych S. Niziołek, na którym stwierdzają, że ze swojej strony zaoferowali wszystko co mogli. Maja tutaj na myśli obietnicę podwyżek do końca roku. Spełnienie innych postulatów jest poza ich gestią i z nimi strajkujący musza się zwrócić do władz wyższych.
Studenci organizują przed gmachem Uniwersytetu Jagiellońskiego wiec solidarnościowy ze strajkującymi hutnikami. Jego głównymi animatorami byli działacze Ruchu "Wolność" i Pokój, Niezależnego Zrzeszenia Studentów, Konfederacji Polski Niepodległej oraz Polskiej Partii Socjalistycznej. Na wniosek Lecha Wałęsy poparcie dla strajkujących hutników zostało wyrażone przez Światową Konfederację Pracy, Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych.
List z wyrazami poparcia dla strajkujących hutników podpisali wybitni intelektualiści: Jerzy Turowicz, Józefa Hennelowa, Andrzej Potocki, Maciej Kozłowski, Jan Szczepański, Krzysztof Kozłowski, Jerzy Kołątaj, Jan Rogóż, Bogumił Manor, Jacek Rakowiecki, Teresa Skoczyńska, Barbara Gązowska, Andrzej Grabowski, Maria Kasprzycka, Barbara Gąsiorowska, Anna Kulczyńska, Ewa Berberyusz, Stefan Wilkanowicz, Maria Makuch i F. Blajda.
1988-04-29
W nocy z czwartku na piątek trwaj kolejna tura rozmów dyrekcji oraz komitetu strajkowego, podczas którego dyrektor Pustówka stwierdził, że Komitet Strajkowy jest nielegalny i nie będzie prowadził z nim rozmów ale dyrekcja podejmuje mediacje z przedstawicielami Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników KM HiL.
Bezpośrednio potem,około pierwszej w nocy zbiera się Komitet Strajkowy i wydaje Oświadczenie nr 3, w którym wzywano dyrekcję do podjęcia dalszych rozmów oraz podziękowano za wsparcie Lechowi Wałęsie, Światowej Konfederacji Pracy, Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych a także pracownikom krakowskich uczelni i intelektualistom, którzy poparli strajk hutników.
Zastrajkowała Huta Stalowa Wola. Przyczyną było zwolnienie z pracy, 25 kwietnia dwóch pracowników (W. Wojtas, W. Jurasz), którzy byli w składzie Komitetu Założycielskiego "Solidarność" Pracowników HSW. Strajkujący żądali 20 tys. zł podwyżki dla każdego pracownika i wycofanie represji wobec wszystkich członków Komitetu Założycielskiego. Strajk zakończono 30 kwietnia w wyniku demonstracji ZOMO i groźby użycia jednostek LWP.
1988-04-30
Dyrekcja KM HiL podpisała porozumienie z NSZZ Pracowników KM HiL. W istocie "dogadano się" już wcześniej a związek OPZZ stal się faktycznym łamistrajkiem, postępując zgodnie z linia polityczna partii kierowniczej PZPR, która strajk uważała za nielegalny, przeciwstawiając się tzw. politykierom itp. nowomową.
Komitet Strajkowy KM HiL wydał Oświadczenia nr 6, w którym stwierdzano, że strajk w hucie prowadzony jest równoległe w dwóch formach : strajku czynnego (Walcownia Zgniatacz, Walcownia Drobna i Drutu, Walcownia Taśm, Walcownia Blach Zimnowalcowanych, Walcownia Karoseryjna, Odlewnia Żeliwa, Odlewnia Staliwa, Wydział Mechaniczny, Wydział Konstrukcji Stalowych) oraz strajku wspomagającego (Wielkie Piece, Stalownia Martynowska, Stalowania Konwertorowa, Wydział Przygotowania i Obróbki Węgla, Wydział Chemiczny, Wydział Pieców Koksowniczych, Tlenownia, Wydział Wody, Wydział Gazowy, Siłownia).
Dla hutników takie oświadczanie było oczywiste, bo wynikało z charakteru pracy huty, po prostu pewnych urządzeń nie da się wyłączyć, jeśli nie chce się ich narazić na zniszczenie ale było także przeciwstawieniem się propagandzie, która mówiła, że huta strajkuje pokazując dymiące kominy, publikując zdjęcia pracujących urządzeń itp. Dla osób nie zorientowanych mogło toby c przekonywujące. Chodziło także o liczbę strajkujących pracowników.
Dyrekcja huty wydała oświadczenie uznając strajk za nielegalny. W związku z tym osoby, które nie podpisały oświadczenia o zaprzestaniu strajku i przystąpieniu do pracy uznaje się za nieobecne nieusprawiedliwione (tzw. bumelka) w związku z tym, nie otrzymają wynagrodzenia za czas protestu oraz zostaną pozbawianie nagrody z Karty Hutnika a także nie mogą korzystać z posiłków regeneracyjnych.
W skład Komitetu Strajkowego KM HiL wchodzą wyrzuceni z HiL po 13 grudnia 1981 roku Stanisław Handzlik, Mieczysław Gil i Jan Ciesielski. Edward Nowak wraz z Grzegorzem Surdym prowadzą Centrum Informacyjne strajku na zewnątrz huty. Najbardziej znani działacze Solidarności tzw. Czwórki (Gil, Handzlik, Ciesielski, Nowak) byli na strajku już od pierwszego dnia, "ukrywali" swoją działalność, aby nie doszło do jego załamania bowiem wciąż dla wielu pracowników strajk ekonomiczny był do zaakceptowania ale obawiali się nadania strajkowi charakteru solidarnościowego. Andrzej Szewczuwianiec, który faktycznie rozpoczął strajk unieruchamiając walcownie Zgniatacz skupiał się nade wszystko na postulatach ekonomicznych, co z czasem spowodowało, ze strajkiem przestał kierować i faktycznie odsunął się na bok, był praktycznie nieobecny.
Lech Wałęsa zaapelował do pracowników w całym kraju o solidarność z pracownikami HiL. W odpowiedzi na apel wybuchły strajki w filii Huty w Bochni, w Stoczni Gdańskiej, Hucie w Stalowej Woli oraz Ozimku.
Noc z 30 kwietnia na 1 maja 1988 r. była ciężką próbą nerwów dla strajkujących hutników, bowiem miał wówczas miejsce kilkugodzinny pokaz sił oddziałów ZOMO, które zostały skoncentrowane wokół Kombinatu. Oprócz kolumn liczących po kilkadziesiąt pojazdów ZOMO pojawiły się także patrole w pełnym umundurowaniu i z długimi pałkami szturmowymi. Jednak jeszcze przed świtem w dniu robotniczego święta (o godz. 3.00) zgromadzone siły milicyjne odjechały spod Kombinatu.
1988-05-01
Pochód 1 Majowy i spotkanie pod Brama Główną HiL. 1 Maja na Wydziale Walcowni Karoseryjnej o godz. 10.30 została odprawiona msza święta przez ks. Kazimierza Jancarza oraz ks. Józefa Orawczaka z kościoła Arka Pana.
Więcej1988-05-02
22 osoby zostały ukarane przez kolegium ds. wykroczeń w Nowej Hucie za udział w manifestacji 1 maja. Ryszardowi Bocianowi, któremu do tej pory orzeczono grzywny na sumę ponad 200 tys zł - zajęto meble.
W Stoczni Gdańskiej ogłoszono strajk. Stoczniowcy obok postulatów ekonomicznych postawili żądania polityczne, przede wszystkim przywrócenia "Solidarności".
KKW NSZZ "Solidarność" wydała oświadczenie, w którym stwierdzała m.in.: "Uznanie podmiotowych praw ludzi i grup społecznych, demokratyczna reforma struktur politycznych jest punktem wyjścia dla przywrócenia odpowiedzialności Polaków za los własnego kraju".
W dniach 2 i 3 maja obradowała na Jasnej Górze 227 Konferencja Plenarna Episkopatu Polski, która wezwała władze do dialogu ze społeczeństwem oraz zaoferowała mediację Kościoła w rozmowach z robotnikami w Krakowie i Gdańsku. Mediatorami byli Halina Bortnowska, Jan Olszewski i Andrzej Stelmachowski. W wydanym przez nią komunikacie końcowym czytaliśmy: "Jedynym środkiem prowadzącym do przezwyciężenia kryzysu kraju jest dialog władz państwowych i reprezentatywnych grup społecznych. Według powszechnej opinii żaden rząd ani żaden obóz polityczny nie zdołają rozwiązać palących problemów naszego kraju bez szerokiego udziału społeczeństwa".
2 maja na Uniwersytecie Jagiellońskim odbył się zwołany przez WiP i NZS wiec. Równocześnie w okolicach Rynku WiP-owcy przeprowadzili trzy akcje na rusztowaniach. Rozdawano oświadczenie WiP-u popierające strajk w hucie i przedstawiające postulaty środowiska akademickiego: przyznanie studentom dodatku drożyźnianego i wyjaśnienie kwestii interwencji milicji na Uniwersytecie w kwietniu i maju w związku z akcjami WiP. Siedemnaście osób zostało zatrzymanych, niektórzy przetrzymani dłużej niż 48 godzin.
O godz. 18:00 miało miejsce spotkanie Eugeniusza Pustówki z Andrzejem Szewczuwiańcem, w trakcie którego dyrektor wyraził gotowość rozmów na temat listu do wicepremiera Zdzisława Sadowskiego pod warunkiem, że w negocjacjach wezmą udział także przedstawiciele neozwiązków i samorządu pracowniczego, a do stołu nie zostaną dopuszczeni Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik i Jan Ciesielski.
Po konsultacjach z komitetem strajkowym, Andrzej Szewczuwianiec zadzwonił do dyrektora Pustówki informując go, że Komitet Strajkowy KM HiL, jest gotowy do podjęcia negocjacji pod warunkiem uzyskania przez niego pisemnych pełnomocnictw od wicepremiera Zdzisława Sadowskiego do decydowania o akceptacji tematów ewentualnych pertraktacji w oparciu o postulaty strajkowe, uznania pełnego składu Komitetu Strajkowego, wstrzymania szykan i nacisków na osoby uczestniczące w proteście oraz umożliwienia łączności zewnętrznej i wewnętrznej Kombinatu. Spotkało się to z odmową dyrektora.
1988-05-03
Posiedzenie Komitetu Strajkowego - podział zadań: sekcja interwencji Tadeusz Szczypczyński, informacji - Jan Ciesielski, aprowizacji - Marek Surma, techniczna - Władysław Kielian, administracja - Andrzej Krajewski.
Dwie msze święte odprawiane zostały na terenie huty przez ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego.
1988-05-04
Do strajkującej huty przedziera się wiele osób. Wśród nich był przewodniczący NZS z Akademii Medycznej Bogdan Klich, który spotkał się ze strajkującymi przekazując im poparcie środowiska studenckiego.
Przed południem do kombinatu przybywają Halina Bortnowska, Jan Olszewski i prof. Andrzej Stelmachowski. którzy, występując z upoważnienia Sekretarza Generalnego Episkopatu Polski oraz kard. Franciszka Macharskiego, podjęli się mediacji pomiędzy Komitetem Strajkowym a dyr. nacz. Eugeniuszem Pustówką. Spotykają się niezwłocznie z Komitetem Strajkowym a następnie udają się na spotkanie z dyrektorem huty. Po czym następuje wznowienie rozmów pomiędzy komisją ekspertów a Komitetem Strajkowym KM Hil, w trakcie których zgodzono się, żeby sprawę wzrostu płac dla pracowników oświaty, służby zdrowia, podwyżek rent i emerytur oraz zasad indeksacji płac przesunąć na obrady Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Kolejne rozmowy zaplanowano pierwotnie na wieczór, aby z inicjatywy dyrekcji przełożyć je na 5 maja rano.
W międzyczasie do ofensywy przystępuje partia. Nadzwyczajne plenum Komitetu Fabrycznego PZPR, z inicjatywy I sekretarza Stanisława Baranika wystosowało apel do Komitetu Centralnego swojej partii o podjęcie natychmiastowych kroków, zmierzających do przywrócenia normalnej pracy w Kombinacie. Oznaczało to ni mniej ni więcej jak zaproszenie do podjęcia interwencji siłowej prze partię i rząd.
Przed Collegium Novum UJ odbyła się demonstracja studentów i pracowników UJ w akcie solidarności z pracownikami Huty. W trakcie przemówienia rektora Aleksandra Koja, MO próbowała pobić studentów.
1988-05-05
Ok. godz. 2.00 - rozpoczęcie szturmu na Hutę. Oddziały ZOMO uzbrojone w pałki, hełmy, tarcze i pistolety wtargnęły do Walcowni Zgniatacz, bijąc strajkujących oraz niszcząc mienie Kombinatu. Na Walcowni Karoseryjnej wyważono bramę, siekierami rozbito wszystkie okna i drzwi, katowano do nieprzytomności każdego napotkanego człowieka. Na Walcowni Zimnej napastnicy zdewastowali ołtarz, przy którym ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski dzień wcześniej odprawiał mszę świętą, a na Drobnej zomowcy strzelali petardami do uciekających robotników.
Więcej1988-05-06 do 1988-06-01
Rozprawy przeciwko zatrzymanym strajkującym hutnikom: Sąd Rej. Kraków Nowa Huta - skazani z art. 52a (nielegalne strajki, które spowodowały rozruchy):
Bogusław Atłasiński, Edward Banaśkiewicz, Kazimierz Baniak (1 m-c aresztu), Julian Gąsior, Adam Jędrasik (2 tyg. Aresztu), Andrzej Jędrysiak, Władysław Kielian (1 m-c aresztu), Bogdan Kowalewski, Halina Lofek matka 5 dzieci - 1 m-c aresztu), Stefan Małecki, Lech Matyjaśkiewicz, Józef Mucha (1 m-c aresztu), Zbigniew Paradowski, Robert Pawlik, Tadeusz Pikulicki (2 tyg. aresztu), Janusz Pura, Stanisław Strzępek (1 m-c aresztu), Władysław Zborowski (1 m-c aresztu).
Ponadto grzywny otrzymali: Stanisław Biel, Janusz Bednarz, Stanisław Bujak, Wiesław Dobosz, Marek Domagała, Waldemar Jałocha, Janusz Kmak, Zbigniew Kowalik, Jerzy Kruczek, Edward Hamącik, Franciszek Pączek, Robert Skulski, Ryszard Ślusarczyk, Władysław Kielian, Stefan Małecki. Sankcje prokuratorskie otrzymali: Kazimierz Fugiel, Mieczysław Gil, Maciej Mach, Wiesław Mazurkiewicz, Bogdan Wróbel, Krzysztof Wróbel, zwolnieni 16 maja.
Ponadto zatrzymani zostali: Irena Hajduś - suwnicowa z ZM pobita i Jadwiga Zając. W pobliżu kaplicy na Szklanych Domach zatrzymano Krzysztofa Gaca.
SB przeprowadzała liczne rewizje w domu np. u Marka Szczupaka.
1988-05-06 do 1988-05-18
6 maja, po rozbiciu strajku ukrywający się u Zofii Zalewskiej "Owieczki") działacze Komitetu Strajkowego : Stanisław Handzlik, Jan Ciesielski i Edward Nowak ogłaszają i organizują strajk absencyjny w hucie w związku z pacyfikacją strajku, pobiciem ludzi i aresztowaniami, domagając się ich zwolnienia. Rozpoczęli także przygotowania do przekształcenia Komitetu Strajkowego w Komitet Organizacyjny.
Pobici podczas pacyfikacji strajku: wg. m.in. Solidarność Hutników 8.V.1988: Elżbieta Krzyżostanek - pobicie do nieprzytomności, uszkodzenia głowy, Janusz Rudowski wstrząs mózgu, przetrącona śledziona, Dolich - złamanie ręki, Eugeniusz Guzik - stłuczenie całego ciała, uszkodzenie kręgosłupa, Bogusław Atłasiński - pobicie całego ciała, odbicie nerek.
1988-05-07
W Stoczni Gdańskiej rozpoczęły się rozmowy dyrekcji z Komitetem Strajkowym. Była to inicjatywa Szefa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Gdańsku gen. Jerzy Andrzejewskiego, który zwrócił się do biskupa Tadeusza Gocłowskiego z prośbą o mediację ze strajkującymi. Ich tematem były m.in. wysokość podwyżek, gwarancja niekarania uczestników strajków i powołanie komisji mieszanej, mającej kontrolować przestrzeganie zawartych ustaleń. Komitet Strajkowy wspierali Jarosław i Lech Kaczyńscy, Tadeusz Mazowiecki i Władysław Siła-Nowicki.
1988-05-09
Komitet Strajkowy Stoczni Gdańskiej zadecydował, iż wobec braku możliwości uzyskania porozumienia w sprawie realizacji postulatów politycznych - przede wszystkim legalizacji "Solidarności" - nie należy zawierać z przedstawicielami władzy żadnych porozumień.
1988-05-10
W komunikacie Komitetu Strajkowego HiL (A. Szewczuwaniec, J. Ciesielski, A. Czepielewski, S. Handzlik, A. Krajewski, A. Skałbania, T. Szczypczyński i M. Surma) i Komisji Interwencji i Praworządności NSZZ "S" (Z. Romaszewski, Z. Fijak i J. M. Rokita) poinformowano o szczegółach pomocy dla represjonowanych za udział w strajku w HiL pracowników. Przewidziano m.in wypłatę zasiłków w wysokości pełnej pensji przez okres 6 miesięcy dla zwalnianych hutników oraz rodzin aresztowanych lub ukrywających się, wyrównywanie strat finansowych, refinansowanie grzywien oraz refinansowanie kosztów sądowych.
Oświadczenie w sprawie zwolnienia aresztowanych wydała TKRH - Tymczasowa (Tajna) Komisja Robotnicza Hutników.
Rozpoczęcie wypłacania rekompensat finansowych za udział w strajku przez Komisję Interwencji i Praworządności NSZZ "Solidarność", (finansowanie od AFL-CIO Lake Kirklanda). Osoby, które przyczyniły się do zorganizowania pomocy finansowej: Lech Wałęsa, Zbigniew Romaszewski, Jan M. Rokita, Zbigniew Fijak.
Pomocą zajął się utworzony, w kościele Mistrzejowickim, pod kier. ks. Kazimierza Jancarza Wikariat Solidarności z Pokrzywdzonymi kierowany bezpośrednio przez Józefę Parzelską (Malejky). Najbardziej aktywni w jego działalności: Andrzej Szewczyk, Stanisław Ciupek (z żoną), Maria Przełomiec, mecenasi: Andrzej Buczkowski, Wiktor Szczypiński, Andrzej Rozmarynowicz, Janusz Grzybowski. Powołano tzw. mężów zaufania: Józefa Hennelowa, Maria Woźniakowska, prof. Zbigniew Chłap, Zbigniew Ferczyk, Zbigniew Fijak, ks. Kazimierz Jancarz, prof. Zygmunt Kolenda, mec. Wiktor Szczypiński.
W Gdańsku, 10 maja około godz. 18.00 Komitet Strajkowy Stoczni Gdańskiej poinformował protestujących o decyzji przerwania strajku bez podpisania porozumienia. Dwie godziny później ze stoczni w milczeniu wymaszerował w kierunku kościoła św. Brygidy pochód ponad tysiąca strajkujących. W pierwszym szeregu szli trzymając się pod ręce m.in. Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki oraz przewodniczący Komitetu Strajkowego Alojzy Szablewski. Stojący na placu przed stocznią ZOMO-wcy rozstąpili się.
1988-05-14
Komunikat prezydium RKS w sprawie wyborów: Ostatnie wydarzenia w Polsce jednoznacznie dowiodły, że: 1. Społeczeństwo definitywnie utraciło zaufanie do deklarowanej przez władze partyjno-państwowe woli przeprowadzenia reform ekonomicznych, w związku z czym nie może ono akceptować gwałtownego obniżenia się stopy życiowej jako niezbędnej ceny za wyprowadzenie kraju z kryzysu. Taka była przyczyna ostatniej fali strajków. 2. Partyjna nomenklatura zainteresowana jedynie utrzymaniem monopolu władzy nie jest zdolna do spełnienia nieodzownych warunków uzdrowienia funkcjonowania państwa, a w tym przede wszystkim do uznania podmiotowości narodu, do respektowania elementarnych zasad praworządności i demokracji. W imię realizacji własnych celów, a wbrew najżywotniejszym interesom Polski nadal usiłuje konflikty społeczne rozwiązywać przy użyciu brutalnej przemocy i umacniać swą kontrolę nad życiem gospodarczym i społecznym przez specjalne uprawnienia, ograniczające do minimum inicjatywę obywateli, a także bezlitośnie obnażając fasadowy charakter takich instytucji jak sejm czy rady narodowe. W tej sytuacji udział w wyborach do rad narodowych byłby wyrazem poparcia dla sprzecznej z interesami kraju polityki władz, byłby współuczestniczeniem w kłamstwie. Wzywamy członków i sympatyków "Solidarności" w naszym Regionie do powstrzymania się od udziału w tych wyborach.
1988-05-15
Spotkanie przywódców strajku Andrzeja Szewczuwiańca i Stanisława Handzlika z Lechem Wałęsą oraz Bogdanem Borusewiczem, Władysławem Frasyniukiem, Adamem Michnikiem, informując ich o przebiegu strajku oraz popierając postulat Stoczni Gdańskiej im. Lenina, strajkującej w dniach 2 - 10 maja 1988 r., dotyczący niezwłocznej legalizacji związku.
1988-05-16
Zwolniono z aresztu sześciu działaczy KS w HiL, co było warunkiem odwołania strajku absencyjnego. Posiedzenie (w godzinach wieczornych) Komitetu Strajkowego z udziałem dotychczas ukrywających się przywódców strajku nt. aktualnej sytuacji w kraju i Kombinacie.
1988-05-17
Powstanie Komitetu Organizacyjnego "Solidarność" KM HiL. Zakończenie strajku absencyjnego.
Utworzenie Komitetu Organizacyjnego NSZZ "S" KM HiL (w miejsce komitetu strajkowego) powstałego z inicjatywy działaczy KRH z lat 1980 - 1981 (niepracujących już w kombinacie), członków TKRH oraz nowych członków związku.
Komitet Organizacyjny NSZZ "Solidarność" KM HiL został powołany w składzie: Bogusław Atłasiński, Edward Banaśkiewicz, Jan Ciesielski, Andrzej Czepielewski, Marek Domagała, Kazimierz Fugiel, Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik, Zbigniew Kowalik, Maciej Mach, Wiesław Mazurkiewicz, Adam Skałbania, Marek Surma, Tadeusz Szczypczyński, Andrzej Szewczuwianiec, Krzysztof Wróbel. Sekretarzem KO i prowadzącym obrady był Edward E. Nowak. Biuro KO stanowiły: Maria Przełomiec i Wiesława Ciesielska.
KO za główny cel stawiał sobie odbudowę struktur związkowych w zakładzie. Stąd też nie wystąpił z wnioskiem o rejestrację, a działania realizował metodą faktów dokonanych. Do września przystąpiło do KO ok. 4 tys. pracowników. KO odwołał strajk absencyjny i ogłosił, że będzie dążył do realizacji wszystkich postulatów protestujących. W związku ze zwolnieniem aresztowanych działaczy Solidarności oraz strajkujących Komitet Organizacyjny Solidarności KM HiL zakończył strajk absencyjny z dn. 18 maja 1988 r.
1988-05-20
Zbiórka podpisów pod petycja o przywrócenie zwolnionych z pracy w KM HiL, za udział w strajku: Andrzeja Szewczuwiańca, Tadeusza Szczypczyńskiego, Kazimierza Cygana.
1988-05-24
Śmierć Marka Domagały w wyniku zatrucia tlenkiem węgla. 29 lipca odbył się pogrzeb zmarłego członka Komitety Strajkowego w HiL w 1988 r. Wzięło w nim udział ok. 2 tys. osób z sztandarami i transparentami "Solidarności", KPN i NZS.
1988-06-06
Do tego dnia dyrekcja HiL potrąciła wynagrodzenia 2 481 pracownikom kombinatu na łączną kwotę 11 196 000 zł za kwietniowe dni strajku. Całość kwoty została hutnikom zrekompensowana przez NSZZ "S".
1988-06-19
19 czerwca odbywały się wybory do rad narodowych: Krajowa Komisja Wykonawcza "Solidarności" wezwała do bojkotu. Tym razem władze poniosły całkowitą klęskę, oficjalnie frekwencja wyniosła ponoć 56% ale niezależna kontrola frekwencja wskazywała, że do wyborów poszło mnie niż czwarta część uprawnionych.
1988-07-13
Wybucha strajk w Hucie Stalowa Wola w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Maszyn Ziemnych i Transportowych
1988-07-26
Rzecznik rządu Jerzy Urban stwierdził, że ruch Solidarność..., trwale należy do przeszłości.
1988-08-15
Strajk Kopalni Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju. Strajki objęły w sumie 14 kopalń węgla kamiennego. W Jastrzębiu-Zdroju powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy
1988-08-17
Rozpoczęcie strajków na Wybrzeżu. Strajk objął port w Szczecinie
1988-08-19
W związku z falą strajków w Polsce RKS i Komitet Organizacyjny HiL wezwał do poparcia wystąpień (żądano pluralizmu związkowego i legalizacji "Solidarnośći") i ogłosiły pogotowie strajkowe.
Przekształcenie Komitetu Organizacyjnego w Komitet Strajkowy KM HiL i ogłoszenie gotowości strajkowej. Wejście na teren KM HiL w celu zorganizowania strajku Edwarda Nowaka i Jana Ciesielskiego. Aktywni m.in. Maciej Mach, Zdzisław Jaworski, Kazimierz Kraszewski, Andrzej Szewczuwianiec, Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik, Władysław Zborowski. Próba podjęcia skoordynowanego strajku nie powiodła się.
1988-08-20
Stanął Port Północny
1988-08-22
Wybuchł strajk w Stoczni Gdańskiej, na czele MKS stanął Jacek Merkel, głównym postulatem strajkujących była legalizacja Solidarności. Gen. Czesław Kiszczak wezwał do natychmiastowego wygaszenia strajków i zagroził wprowadzeniem godziny milicyjnej i użyciem wojska.
Strajk okupacyjny w Hucie Stalowa Wola, na jego czele stanął Wiesław Wojtas, głównym postulatem relegalizacji "Solidarności"
1988-08-23 do 1988-08-26
23 sierpnia załoga Wydziału Blach Karoseryjnych HiL rozpoczęła kolejny strajk pod przywództwem Macieja Macha domagając się legalizacji "Solidarności". Strajk podjęła również walcownia zimna i inne wydziały, organizując przestoje i protesty.
ZOMO weszło do kilku zakładów w Szczecinie i kopalń na Górnym Śląsku. Jerzy Urban oświadczył, że władza nie będzie prowadziła rozmów politycznych pod strajkowym pistoletem.
1988-08-25 do 1988-08-27
Międzynarodowa Konferencja Praw Człowieka w Mistrzejowicach zorganizowana przez Komisję Interwencji i Praworządności NSZZ "Solidarność" oraz Ruch "Wolność i Pokój". Wzięło w niej udział ok. 1000 osób, w tym 400 z zagranicy. Reprezentowani byli m.in. Kongres USA, Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych, Światowa Konfederacja Pracy, związki zawodowe z wielu krajów. Konferencję zorganizowano pod hasłem: Prawa człowieka nie znają granic. Walka o nie jest sprawą nas wszystkich. Na konferencję nie mógł przyjechać Władimir Bukowski, któremu odebrano wizę.
1988-08-26
Przemówienie telewizyjne gen. Czesława Kiszczaka, w którym wezwał do rozmów z opozycją, oferując spotkanie okrągłego stołu z przedstawicielami różnych środowisk społecznych. Rozpoczęły się zakulisowe rozmowy, w których stronę rządową reprezentowali gen. Czesław Kiszczak i Józef Czyrek a stronę opozycji prezes warszawskiego KIK-u Andrzej Stelmachowski i Władysław Siła-Nowicki. Mediowali przedstawiciele Kościoła biskup Jerzy Dąbrowski (tajny współpracownik SB) i ks. Alojzy Orszulik.
1988-08-28
Obradowało VIII Plenum KC Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, które wyraziło zgodę na wstępne rozmowy z opozycją
1988-08-31
Pierwsza rozmowa Lecha Wałęsy z gen. Czesławem Kiszczakiem w obecności biskupa Jerzego Dąbrowskiego jego efektem było wezwanie Wałęsy do strajkujących o zaprzestanie akcji, co spotkało się z ostrym sprzeciwem ze strony tych ostatnic.
1988-08-31
Rocznica porozumień Sierpniowych. W rocznicę Sierpnia przed bramą HiL odbył się wiec. Uroczystości na Szklanych Domach.
1988-09-01
Zakończył się strajk w Hucie Stalowa Wola
1988-09-03
Zaprzestała strajku załoga portu szczecińskiego, wygaszono strajk w kopalni Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju. Wbrew zapewnieniom władze rozpoczęły represje wobec strajkujących.
1988-09-05
Odwołanie gotowości strajkowej. Komitet Organizacyjny przejął z powrotem rolę kierowania działalnością związkową w HiL w porozumieniu z działaczami byłej KRH (Komisji Robotniczej Hutników, TKRH (tajnej Komisji Robotniczej Hutników) oraz Komitetu Strajkowego powstałego podczas strajków wiosennych. KO kieruje faktycznie Edward Nowak a w ścisłym kierownictwie znajdują się ponadto: Kazimierz Fugiel, Zbigniew Kowalik, Maciej Mach, Stanisław Zięba, Mieczysław Gil.
1988-09-10
Na posiedzeniu KKW i MKS z Polski wydano oświadczenie, w którym z zadowoleniem przyjęto propozycję władz podjęcia rozmów. Zwrócono jednak uwagę, że represje, które dotknęły uczestników strajków podważają wiarygodność tej propozycji. W imieniu Małopolski dokument podpisali S. Jurczak (RKS Małopolska) oraz Maciej Mach (KO NSZZ "S" HiL).
1988-09-12
Rozpoczął jawną działalność, dotychczas konspiracyjny RKS Małopolska. W jej skład weszły komitety organizacyjne, komitety założycielskie i inne struktury organizacyjne związku. RKS do czasu wyborów związkowych stała się jedyną instancją ponadzakładową w regionie Małopolska. Na jej czele stanął Stefan Jurczak. W skład RKS weszli również: Jerzy Zdrada, Barbara Niemiec, Janusz Lupa, Tadeusz Piekarz, Jacek Smagowicz, Jan Dziadoń (rzecznik prasowy), Cezary Kuleszyński, Albin Janik, Zbigniew Chłap, Jerzy Uczkiewicz, Andrzej Olejnik i Andrzej Dańko oraz przedstawiciele HiL, których ustalono później: Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik, Stanisław Zięba i Maciej Mach.
We wrześniu i październiku rozpoczął się masowy ruch relegalizacji działalności Solidarności w zakładach pracy oraz w instytucjach. Powstawały komitety organizacyjne, założycielskie, przekształcały się tajne komisje zakładowe w jawne struktury, m/in. w Zespole Elektrociepłowni Kraków (19.09), w Muzeum Narodowym (24.09), w Kopalni Soli w Wieliczce (29.09), w KZA "Armatura" (30.09), w Instytucie Melioracji i Użytków Zielonych w Krakowie (05.10), w Andrychowskiej Fabryce Maszyn (10.10) w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Krakowie na uczelniach AM, AGH, UJ, AE, PAN, Politechnice Krakowskiej.
1988-09-25
Lech Wałęsa podejmuje decyzje o rozszerzeniu składu Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ "Solidarność" o przedstawiciela Komitetu Organizacyjnego KM HiL oraz komitetów strajkowych w Gdańsku, Szczecinie, Jastrzębiu i Stalowej Woli. W skład KKW wszedł również Zbigniew Romaszewski.
1988-11-03
Do Polski przybywa premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, spotyka się w Gdańsku z Lechem Wałęsą.
1988-11-21
Rozwiązana został Tajna Komisja Robotnicza Hutników. W trakcie siódmej rocznicy poświęcenia sztandaru ujawnił się jej skład: Józef Bobola, Adam Czechowski, Jan Kądziołka, Bolesław Kozłowski, Józef Krężołek, Tadeusz Legutko, Maciej Mach, Wiesław Mazurkiewicz i Marek Szczupak.
1988-11-30
Telewizyjna debata Alfred Miodowicz (oficjalne związki zawodowe OPZZ) kontra Lech Wałęsa (przewodniczący zdelegalizowanej "Solidarności").
1988-12-18
18 grudnia w Warszawie w kościele Bożego Miłosierdzia, przy ul. Żytniej został utworzony Komitet Obywatelski przy Przewodniczącym NSZZ Solidarność Lechu Wałęsie. W ten sposób nastąpiło formalne ukonstytuowanie się grona osób, które po raz pierwszy zebrały się w maju 1987 r. (przed Trzecią Pielgrzymką Papieża Jana-Pawła II do Polski) na zaproszenie Lecha Wałęsy. W okresie przedwyborczym Komitet przyjął nazwę Kom. Obywatelski "Solidarność" (od kwietnia do czerwca 1989). W oparciu o Komitet w całej Polsce tworzyły się regionalne i lokalne komitety organizujące kampanię wyborczą przed wyborami 4 czerwca 1989. Komitet zatwierdzał także listę kandydatów na posłów i senatorów.
1989-06-04
Częściowo wolne wybory do Sejmu oraz w pełni wolne do Senatu, po II wojnie światowej w Polsce, w wyniku których komuniści oddają władzę. Posłami na Sejm zostają liderzy strajku wiosennego '88: Mieczysław Gil oraz Edward Nowak.
1989-12-06 do 1989-04-05
Obrady Okrągłego Stołu.