Solidarność to znaczy razem

Baluch Jacek

Biogram w Indeksie Osobowym SSS

Prof. JACEK BALUCH (ur. 17 marca 1940 roku w Krakowie, zm. 3 lipca 2019 r. tamże.), slawista, tłumacz literatury czeskiej, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, działacz "Solidarności" na Uniwersytecie Jagielloński, internowany.

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na Uniwersytecie Karola w Pradze. W 1962 uzyskał magisterium z zakresu slawistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie był na studiach doktoranckich w Instytucie Literatury Czeskiej Czechosłowackiej Akademii Nauk. W 1968 został doktorem nauk humanistycznych. W 1982 uzyskał stopień doktora habilitowanego w specjalności literatur słowiańskich. W 2008 roku uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Pracował jako asystent i adiunkt na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1962-1989), następnie jako docent i na stanowiskach profesorskich. W latach 1973-1974 był lektorem języka polskiego i czeskiego na Uniwersytecie w Würzburgu, następnie m.in. w 1991 wykładowcą na Uniwersytecie Karola w Pradze. W 2001 objął stanowisko kierownika Katedry Filologii Czeskiej i Łużyckiej w Instytucie Filologii Słowiańskiej UJ, do 2002 był kierownikiem tego instytutu. Zajmował stanowisko profesora w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa oraz w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego.

W okresie od 5 kwietnia 1990 do 12 września 1995 był ambasadorem RP w Czechosłowacji i Czechach.

Był członkiem czeskiego i polskiego PEN Clubu. Powołany w skład prezydium Komitetu Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk oraz na przewodniczącego Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego.

Specjalizował się w literaturze czeskiej XX wieku, teorii literatury, teorii przekładu i wersyfikacji. Zajmował się też publicystyką z zakresu kultury czeskiej i publicystyką polityczną dotyczącą spraw czeskich i słowackich oraz Europy Środkowej.

Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (2001) i Krzyżem Oficerskim (2014) Orderu Odrodzenia Polski, słowackim Orderem Podwójnego Białego Krzyża III klasy (1998), czeskim Medalem Za Zasługi I stopnia (1997) oraz Złotą Odznaką "Zasłużony dla PZKO".

Opublikował między innymi monografię międzywojennej czeskiej poezji awangardowej Poetyzm. Propozycja czeskiej awangardy lat dwudziestych (Wrocław 1969), opracowanie Język krytyczny F.X. Šaldy (Kraków 1982), antologię poezji modernistycznej Czescy symboliści, dekadenci, anarchiści przełomu XIX i XX wieku (Wrocław 1983), Wybór poezji Františka Halasa (Wrocław 1975), antologię czeskiej miłosnej liryki średniowiecznej Drzewo się liściem odziewa (Kraków 1981), przekłady powieści "Cierpienia księcia Sternenhocha" Ladislava Klímy i "Historia Partii Umiarkowanego Postępu (w Granicach Prawa)" Jaroslava Haška, a także zbiory limeryków. Wraz z Piotrem Gierowskim opracował Czesko-polski słownik terminów literackich (Kraków 2016).

Jacek Baluch był rozpracowywany przez SB w ramach SOS "Krytyk" oraz "Słowacy". Miał kontakty z Vaclavem Havlem. W latach 80. działał w NSZZ "Solidarność", był członkiem komisji zakładowej związku na Uniwersytecie Jagiellońskim (1980-1981). Był internowany w Załężu od 31 grudnia 1981 do 7 kwietnia 1982. Jest współautorem jednej z popularnych w czasie stanu wojennego piosenek pt. "Zielona WRONa".

Kol. Jacek Baluch został uhonorowany Medalem "Dziękujemy za wolność" (2014)


Informacja z listy Internowani

pracownik naukowy Instytutu Filologii Słowiańskiej UJ (bohemista), internowany 31.12.1981 - decyzja nr 407, Załęże, zwolniony 07.04.1982.