Solidarność to znaczy razem

Kowalska Ewa

Biogram w Indeksie Osobowym SSS

Ewa Kowalska (ur. 07.09.1932, zm. 29.12.2002; pochowani na cmentarzu w Rakowicach).

Wraz ze swoim mężem Wiesławem, to małżeństwo nauczycielskie było bardzo zaangażowane w działalność Solidarności Nauczycielskiej od początku jej powstania. Wiesław był przewodniczącym Komisji Zakładowej a Ewa członkiem zarządu odpowiedzialnym za kontakty z kołami.

14 grudnia 1981 roku, w kościele "Arka" odbyło się pierwsze spotkanie nauczycieli po wprowadzeniu stanu wojennego. Ewa i Wiesław Kowalscy zarządzili wówczas zawieszenie działalności związkowej. W nocy wynieśli z lokalu KZ i ukryli całą bibliotekę, prasę, dokumentację i krzyże. Księgozbiór ten stał się początkiem "latającej biblioteki podziemnej", a z czasem został podarowany nauczycielom.

Na początku 1982 roku odbyło się spotkanie, w którym uczestniczyli: Anna Pilawa, Kazimiera Stępień, Anna Michańków, Alicja Małecka i Marianna Piskorz. Osoby te utworzyły czteroosobową grupę, nazwaną "wykonawczą", zajmującą się składkami i kolportażem. Zarządzała nimi inna czwórka ("mózg") do której należeli: Ewa i Wiesław Kowalscy, Zbigniew Kubiak i Joanna Więcław. Wiosną 1982 utworzono reprezentację nauczycieli całego Krakowa (4 dzielnic) i wybrano Małgorzatę Bazarnik na przedstawiciela Oświaty RKW. Utworzony został zespół Oświata i Służba Zdrowia, w skład, którego wchodzili Wiesław Kowalski i dr Zbigniew Chłap. Ewa i Wiesław odbierali prasę podziemną dla nauczycieli Nowej Huty z WSP a następnie prasa, książki, znaczki, kartki okolicznościowe, fotografie i sztuka docierały sieciami poprzez nauczycielskich łączników do nowohuckich szkół, szpitali, i innych zakładów pracy.

W roku 1983 zorganizowali, poprzez Małgorzatę Bazarnik, "latający uniwersytet". Początkowo funkcjonował w mieszkaniach nauczycielskich, a potem w podziemiach klasztoru w Mogile u O. Pawła Mynarza. W latach 1983/84 oraz 1984/85 latający uniwersytet zorganizował roczne Studium Podyplomowe dla nauczycieli na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, nawiązując ścisły kontakt między Solidarnością Nauczycieli, a Solidarnością UJ. Organizatorem tego studium byli: doc. Jan Jerschina, dr K. Bujak, mgr Mariola Bocheńska oraz ze strony nauczycieli Ewa Kowalska a potem Anna Pilawa. Oficjalnie był to roczny podyplomowy kurs dla nauczycieli z Przysposobienia do Życia w Rodzinie.

W związku ze wzmożeniem przesłuchań, wizyt w szkołach i zastraszania nauczycieli państwo Kowalscy rozwiązali Podziemną Solidarność Nauczycielską w Nowej Hucie. Jednak każdorazowo po zawieszaniu działalności podziemna Solidarność nauczycielska odradzała się na nowo na skutek oddolnych działań.br>
Ewa Kowalska oraz mąż Wiesław zostali uhonorowani Medalem "Dziękujemy za wolność".