Biogram w Indeksie Osobowym SSS
Irena Molasy, ur. 28 .10.1947 r. we Wrocławiu, zm. 21.09. 2006 r.w Krakowie; pochowana na Cmentarzu Prądnik Czerwony kw. A-2-10).
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego (studia magisterskie) i Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Od września 1980 r. w "Solidarności" na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. 14-15 grudnia 1981 r. bierze udział w strajku na Wydziale Socjologii AGH. Po pacyfikacji strajku podejmuje działalność konspiracyjną. Z końcem 1982 r. zostaje zwolniona z pracy na AGH. Od tego czasu utrzymuje się ze stenografii i maszynopisania na podstawach umów o dzieło. br>
W październiku 1982 r. nawiązuje stałą współpracę z Wydawnictwem Myśli Nieinternowanej (WMN) w Krakowie. W ramach przynależności do WMN była sekretarzem redakcji "Myśli Nieinternowanych" i "Sygnału". Zajmowała się składem większości (za wyjątkiem "Krecika") wydawnictw WMN m.in. "Alternatyw". Obsługiwała też redaktorsko oraz wykonywała składy i korekty licznych wydawnictw zewnętrznych takich jak "Dzień" (pismo Akademickiej Komisji Porozumiewawczej NSZZ Solidarnośd"), "Biuletyn Informacyjny Niezależnej Służby Zdrowia Regionu Małopolska", Myśli Głodujących", "Niepodległość" (LDPN) oraz wielu książek i broszur. Stale współpracowała z niezależnym tygodnikiem "Mała Polska" prowadzonym przez Władysława Masłowskiego. Była jurorem w konkursie "40 lat później", kolportowała wydawnictwa WMN i zewnętrzne. Pozyskiwała lokale konspiracyjne i rekrutowała inne osoby do współpracy z WMN. Udostępniała własne mieszkanie na potrzeby konspiracyjne. Udzielała gościny i przechowywała ukrywających się działaczy podziemia (np. Maciej Gawlikowski - KPN). Uczestniczyła w pomiarach frekwencji wyborczych i w akcjach specjalnych przeprowadzanych przez WMN (m.in. zakłócenie przebiegu wiecu 1-majowego w Rynku Głównym - 1985). Gdy występowały braki kadrowe stawała się również drukarzem podziemia. Przeprowadzenie analiz materiałów prokuratorskich po aresztowaniach na UJ w 1983 r., stało się początkiem wewnętrznej komórki Wydawnictwa - Sekcji Specjalnej. Odtąd miała ona zajmować się gromadzeniem informacji i szczegółów dotyczących działalności Służby Bezpieczeństwa. Ważnych informacji dostarczała Irena Molasy, gdyż stenografowała posiedzenia w KW PZPR i Stronnictwie Demokratycznym.
Była szykanowana przez SB, wielokrotnie zatrzymywana i przesłuchiwana. W jej mieszkaniu podczas jednej spośród trzech rewizji został zainstalowany podsłuch pokojowy i telefoniczny. W marcu 1984 roku Służba Bezpieczeństwa zorganizowała akcję "Marzec 84". Celem zadania było m.in. zwalczenie środowisk opozycyjnych. Podczas tej akcji przeprowadzono rewizję w mieszkaniu Władysława Masłowskiego oraz Ireny Molasy. Podczas przeszukania przy ulicy Borsuczej zarekwirowano m.in. 3 maszyny do pisania, w tym 1 elektryczną oraz zbiór wierszy na temat stanu wojennego w ilości 300 kart maszynopisu, kronikę stanu wojennego w Małopolsce.br>
23 października 1985 roku, krakowski Wydział III-1 SB założył sprawę operacyjnego rozpracowania "Matematyk". Irena Molasy została zarejestrowana pod numerem 31700. Irena Molasy zorganizowała dwukrotnie w ewakuacje Biblioteki WMN. Pierwszy raz w styczniu 1986 r. po obławie SB na T. Gugałę we Wrocławiu oraz w grudniu 1986 r. po zatrzymaniu przez SB w drukarni T. Gugały, W. Krzeka-Lubowieckiego i Wojciecha Pięciaka. Głównie dzięki niej olbrzymi zbiór uniknął konfiskaty. 16 marca 1986 r. była pasażerem samochodu powracającego z Wrocławia, w którym "nieznani sprawcy" poluzowali cztery koła. Prawe przednie odpadło podczas jazdy. Szczęśliwie nikt nie doznał obrażeń. Po aresztowaniu 16 maja w drukarni w Wieliczce jeden z zatrzymanych złożył zeznania obciążające Irenę Molasy. Skutkiem była rewizja w mieszkaniu przy ul. Borsuczej. Irena Molasy doprowadzona została do aresztu, gdzie została skonfrontowana z obciążającym ją drukarzem (B. Goleń - Tw. Tadeusz). Niedługo potem Sekcja Specjalna WMN przechwyciła duży fragment zeznań Golenia, w którym obciążał on Irenę Molasy, Krzeka-Lubowieckiego, T. Gugałę, L. Kołodziejczyka i L. Lipnickiego. Główną rolę odegrała tu Irena Molasy poprzez swoje prywatne kontakty. Po wpadce drukarni przy ul. Strzelców (20 grudnia 1986 r.) Tw. Paweł (J. Pałosz) został zadaniowany przez majora Krawczyka do wypytania Molasy o pozyskane fragmenty zeznań Golenia, a także o przekazanie próbek tekstu pochodzącego z jej maszyny do pisania. Miało to służyć bezpiece do stwierdzenia, czy to na jej maszynie mógł został zapisany stenogram z zeznań zatrzymanego. Pomimo "istnienia kilku wysoce prawdopodobnych przesłanek" dot. współpracy funkcjonariusza SB z WMN, postanowiono o zamknięciu tej sprawy w 1989 r.
Przez 8 lat istnienia WMN wydano pięć podziemnych pism o łącznym nakładzie ok. 250 tys. egzemplarzy: "Myśli Nieinternowane", "Sygnał", "Krecik", "Alternatywy", "Krakowski Czas". Oprócz tego liczne broszury i książki, pisma dla struktur konspiracyjnych zewnętrznych o łącznym nakładzie ok. 150 tys egzemplarzy. Irena Molasy miała swój osobisty udział w większości tych wydawnictw. Irena Molasy brała udział w programie realizowanym przez Sekcję Specjalną WMN nasłuchu na pasma nadawania MO i SB. Pomimo, iż Irena Molasy była przeciwna kontestowaniu porozumienia z Magdalenki i wyników obrad "Okrągłego Stołu" na osobistą prośbę T. Gugały dokonywała składów i korekt nowego pisma pt. "Szaniec".
Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności (2019) oraz Medalem "Dziekujmey za wolność" (2016).
(na podst. Opr. Tomasza Gugały z WMN)
