Biogram w Leksykonie Małopolskiej Solidarności, t.1

Ur. 14 marca 1939 r. w Warszawie.

Absolwent Wydziału Elektroniki Politechniki Gdańskiej (1962).

Pracownik naukowy Politechniki Gdańskiej (1963-1967); w 1967 r. rozpoczął pracę w Stoczni Gdyńskiej im. Komuny Paryskiej, rok później w "Głosie Stoczniowca" wydawanym w Stoczni Gdańskiej im. Lenina; w kolejnych latach dziennikarz "Perspektyw", "Życia Gospodarczego", "Życia Literackiego" i "Zdania"; wykładowca dziennikarstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (1979-1981, 1989-1990 i w 1997 r.); po 1989 r. dziennikarz "Rzeczpospolitej" i "Wprost"; w l. 1990-1996 konsul generalny RP w Nowym Jorku; w l. 1999-2003 ambasador RP w Królestwie Tajlandii, w Birmie i na Filipinach; współpracownik "Znaku" i felietonista "Gazety Krakowskiej".

W sierpniu 1980 r. uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej; publikował w "Strajkowym Biuletynie Informacyjnym «Solidarność»"; od października 1980 r. redaktor niezależnego pisma "Wiadomości Krakowskie".

W 1980 r. wybrany wiceprezesem SDP; po 13 grudnia 1981 r. pełnił tę funkcję nadal w konspiracji, organizując pomoc i stypendia dla dziennikarzy pozbawionych możliwości wykonywania zawodu; w 1982 r. został wyrzucony z PZPR i objęty zakazem pracy w państwowych mediach; współpracownik opozycji politycznej i prasy podziemnej, m.in. publikował w "Arce", "Biuletynie Małopolskim", "Bez dekretu", "Hutniku" (ps. "Stanisław Małopolski"), "Krytyce", "Moście", "Tymczasem" i "Vakacie".

Współautor (ze St. Brodzkim) "Raportu o stanie komunikacji społecznej" (1983).

Współpracownik "Tygodnika Powszechnego" oraz pism emigracyjnych: "Aneksu" (Londyn), "Kultury" (Paryż), "Nowego Dziennika" (Nowy Jork); wykładowca Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego w Krakowie-Mistrzejowicach.

Jako pisarz zadebiutował powieścią "Powracający z morza" (Gdańsk 1966); w 1981 r. ukazała się następna powieść "Oblężenie" (Kraków 1981), napisana w 1975 r. ale objęta zakazem cenzury; autor wydanych w "Aneksie" "Notatek gdańskich" (Londyn 1982), zbioru reportaży o ludziach "Solidarności"; w 1984 r. pod pseudonimem "Kappa" wydał "Partię stanu wojennego" (Warszawa 1984), a w 1987 r. "Nie bez końca… (memoriał dla władz PRL)" (Warszawa 1987).

Członek-założyciel Małopolskiego KO (kwiecień 1989 r.); w maju-czerwcu 1989 r.

redaktor naczelny "Głosu Wyborczego Solidarności", pisma Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego "S"; w l. 1989-1990 członek redakcji "Tygodnika Solidarność".

Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, a w l. 1980-1990 wiceprezes; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiego PEN Clubu.

Autor powieści, zbiorów esejów i książek: "Powracający z morza" (Gdynia 1966), "Wejście do wielkiej ligi" (Warszawa 1973), "Brzegiem Bałtyku" (Warszawa 1975), "Wyzwanie morza" (Warszawa 1975), "Groźba, wyzwanie, nadzieja" (Kraków 1979), "Błękitny Kontynent" (Warszawa 1986), "S.O.S." (Warszawa 2005), "Duch Rzeczypospolitej" (Nowy Jork 1989 i Warszawa 2001), "Wołanie o sens" (Warszawa 2006), "Dokąd zmierza Ameryka? Czyli drugie czytanie Tocqueville'a" (Warszawa 2001), "Paradygmat" (Kraków 2011); autor scenariusza do filmu "W każdą pogodę" (1969) oraz sztuki teatralnej "Horoskop" (1976).

Redaktor broszury "Sztandar sprzeciwu.

Podziemne pismo Hutnik - 1982-1989" (Kraków 2007).

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1996), podziemną wówczas nagrodą im. Bolesława Prusa (1986) oraz medalem "Niezłomnym w Słowie" (2007); w 2011 r. odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Źródło: Adam Gliksman. Leksykon Ludzi Małopolskiej Solidarności. Tom I. Kraków 2012
Ostatnia weryfikacja danych: 2012-08-31

Biogram w Indeksie Osobowym SSS

Jerzy Surdykowski (ur. 14 marca 1939 r. w Warszawie) jest absolwentem studiów na wydziale elektroniki Politechniki Gdańskiej (1962). Pracował początkowo na politechnice jako programista komputerowy, a następie jako stoczniowiec w Gdyni, był marynarzem. Pod koniec lat 60 ub.w. był dziennikarzem tygodników "Perspektywy", "Życie Gospodarcze" i w Machejkowym "Życiu Literackim".

Jest jednym z dziennikarzy, publicystów i intelektualistów w Polsce, angażujący się we wspieranie Solidarności przez cały okres od strajków sierpniowych 1980 roku aż po wybory 1989 roku. Pomimo tego, że był członkiem PZPR aktywnie działał na rzecz przemian demokratycznych w Polsce. W Sierpniu 1980 roku był wśród strajkujących w Stoczni Gdańskiej, m.in. pisał w "Strajkowym Biuletynie Informacyjnym «Solidarność»". W okresie legalnej działalności NSZZ Solidarność" (1980-81) był redaktorem niezależnych "Wiadomości Krakowskich". W październiku 1980 r. został wybrany wiceprezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i pełnił tę funkcję także w konspiracji po rozwiązaniu stowarzyszenia aż do jego ponownej legalizacji, do 1990 roku.

Po wprowadzeniu stanu wojennego został wyrzucony z PZPR a także z redakcji pisma "Zdanie" wydawanego prze Krakowską "Kuźnicę" oraz objęty zakazem publikacji w państwowych środkach masowego przekazu. Zaangażował się czynnie w organizowanie pomocy i stypendiów dla dziennikarzy pozbawionych możliwości wykonywania zawodu.

W okresie stanu wojennego prowadził bardzo aktywną działalność publicystyczną. Pisał do wielu pism podziemnych, z których można wymienić "Hutnika", "Tymczasem", ale także "Bez Dekretu", "Krytyka", "Vakat", "Most", "Arka" i "Biuletyn Małopolski". Współpracował z pismami emigracyjnymi: "Aneks", paryską "Kulturą", 1982-1990 z "Kontaktem", od 1985 z nowojorskim "Nowym Dziennikiem". Tak po latach pisał o swojej twórczości podziemnej: "Nigdy nie miałem poczucia, że jestem tak bardzo ludziom potrzebny jak wtedy i nigdy moje myśli - drukowane w małym nakładzie na byle powielaczu - nie były tak uważnie czytane. Dlatego dziękuję panu, generale Jaruzelski za te trudne, lecz owocne lata! Bez pana i bez robienia panu za złość nigdy bym się tego nie nauczył, co dziś umiem i nigdy bym nie rozumiał tego, co przez te lata zrozumiałem".

Publikował ważne teksty w "Tygodniku Powszechnym". Warto podkreślić, że od 1985 roku pisał pod własnym nazwiskiem, co było nie lada odwagą w tamtych czasach. W podziemiu wydał: Notatki gdańskie (pierwodruk w londyńskim Aneksie, 1982), Partię stanu wojennego (pod ps. Kappa, Unia, Warszawa 1984), Nie bez końca... (memoriał dla władz PRL) (Most, Warszawa 1987), autor sztuki teatralnej Horoskop (po wystawieniu w 1976 w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku i Teatrze im. Wilama Horzycy w Toruniu zdjęta przez cenzurę). Wraz ze Stanisławem Brodzkim i innymi opracował w 1983 roku "Raport o stanie Komunikacji Społecznej". Jerzy Surdykowski został zarejestrowany przez SB, w ramach SOS krypt. "Porozumienie", a także w SOR krypt. "Więź" z powodu ujawnienia do wydawnictw drugiego obiegu tajnych materiałów PZPR, tzw. Raportu Komisji Grabskiego. Gdy nadeszły częściowo wolne wybory w 1989 roku został redaktorem naczelnym ukazującego się w czasie kampanii wyborczej "Głosu Wyborczego Solidarności" (pismo wyborcze Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego) a potem kontynuował tę działalność (1989-1990) jako członek redakcji "Tygodnika Solidarność" i "Rzeczpospolita".

Po 1989 roku Jerzy Surdykowski był w l.1990-1996 konsulem generalnym RP w Nowym Jorku oraz w l. 1999-2003 ambasadorem RP w Królestwie Tajlandii, Birmie i na Filipinach. Członek SPP i polskiego Pen Clubu. W 1997 wykładowca w Międzynarodowej Szkole Dziennikarskiej UJ w Krakowie. 1997-1999 członek redakcji "Wprost".
Ponadto jest m.in. autorem powieści: Powracający z morza (1966), Oblężenie (1981, napisana w 1975, objęta zapisem cenzury), S.O.S. (2005), zbioru esejów Duch Rzeczypospolitej (Nowy Jork 1989), rozprawy filozoficznej Wołanie o sens (2006), książki Dokąd zmierza Ameryka (2001), scenariusza do filmu W każdą pogodę (1969), . Odnajdywanie sensu (zbiór esejów), Oficyna Wydawnicza "Volumen", Warszawa 2017, Paradygmat. Powieść współczesna, ( 2011), Pójdę pluć na wasze trumny ( 2015), Wytrwałość (2022), Śturc (2023) .

Wciąż pisze eseje, kiedyś w Znaku, "Gazecie Krakowskiej" i wciąż z "Rzeczypospolitej", w których dzieli się swoimi przemyśleniami o wydarzeniach, zachodzących procesach.

Za swoja działalność na rzecz wolności, niepodległości i demokracji został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011) oraz medalem "Niezłomnym w słowie" i medalem "Dziękujemy za wolność" (2014)