Biogram w Indeksie Osobowym SSS

Stanisław Tor (ur. 19 czerwca 1910 w Kohylnie na Wołyniu w rodzinie niemieckich osadników - Thor, zm. 13 września 1981 w Krakowie).

Walczył w kampanii wrześniowej, potem w SBSK (Tobruk) i w 2 Korpusie (Monte Cassino). Po II wojnie światowej pozostał na Zachodzie (Wielka Brytania, USA). Wrócił do PRL w latach 60.

Współpracował z opozycja przedsierpniową: SKS, ROPCiO (w jego domu odbywały się zebrania tych środowisk), WZZ na Górnym Śląsku ("opiekował się" związkami w ramach ROPCiO), Instytut Katyński (był jednym z trzech założycieli Instytutu obok Adama Macedońskiego oraz Andrzeja Kostrzewskiego), Opinia Krakowska (podobnie, jak inni członkowie redakcji Tor ujawniał swoje imię, nazwisko i adres w stopce pisma), KPN (był jednym z członków-założycieli tej partii, podpisanym pod aktem założycielskim imieniem i nazwiskiem). W marcu 1980 roku był jednym z 8 kandydatów zgłoszonych przez KPN w wyborach do Sejmu PRL (żaden z tych kandydatów nie został zarejestrowany przez władze, wszyscy byli represjonowani, Tor był kilkakrotnie zatrzymywany przez SB). W lipcu 1980 zrezygnował z działalności w KPN.

W sierpniu 1980 roku był jednym z 5 uczestników głodówki w Nowej Hucie (z ChWLP: Adam Macedoński, Mieczysław Majdzik - Jan Franczyk oraz Zygmunt Łenyk z KPN) w obronie więźniów politycznych oraz na znak solidarności ze strajkującymi robotnikami na Wybrzeżu.

Zmarł 13 września 1981 w Krakowie. Został pochowany na Cmentarzu parafialnym przy ulicy Nowotarskiej w Zakopanem. ***

Wspomnienia Adama Macedońskiego

Stanisław Tor pochodził on z rodziny niemieckich osadników. Nazwisko jego ojca było jeszcze pisane po niemiecku, jako "Thor". Stanisław Tor pochodził z Wołynia. Miał wykształcenie rolnicze. Jego brat był w AK w Złoczowie. Brał udział w kampanii wrześniowej. Potem przez Karpaty przedostał się do Rumunii, a stąd na Bliskich Wschód. Został Karpatczykiem. Walczył w Tobruku. Potem w II Korpusie walczył pod Monte Cassino. Po wojnie mieszkał w Wielkiej Brytanii, potem w USA a w połowie lat 60. wrócił do Polski. Przy ulicy księcia Józefa miał małe gospodarstwo rolne. Jego dom był położony w dogodnym miejscu, dlatego tam odbywały się później zebrania SKS, WZZ a potem KPN. Jego brat mi opowiadał, jak w latach 60. Stanisław Tor sporządził tablicę z napisem "Precz z kłamstwem", pojechał z nią na Rynek Główny w Krakowie i chodził po Rynku. Po pewnym czasie zatrzymała go milicja. Ale musieli go zwolnić, gdyż nie mogli mu niczego udowodnić. Stanisław Tor bronił się, że protestuje przeciwko kłamstwu w ogóle i że nie ma na myśli żadnego politycznego kontekstu. To Stanisław Tor zaprowadził mnie do Andrzeja Kostrzewskiego, z którym założyliśmy Instytut Katyński.