9. posiedzenie Małopolskiej Rady DOA w dniu 9.10.2025 r.
Przed posiedzenie Rady, jej członkowie pełnili dyżur, aby osoby zainteresowane mogły uzyskać informację i wsparcie merytoryczne czy to w staraniach o status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej czy o świadczenia dla uprawnionych.
Przypominamy, że członkowie Rady oraz Pełnomocnik wojewody mogę udzielać pomocy w tych sprawach. Zwracamy się i prosimy osoby już posiadające status i korzystające ze wsparcia Uds.KiOR o zachęcenie swoich kolegów i koleżanek o starania o uzyskanie statusu czy różnorodnych form wsparcia.
Interwencje
Przewodniczący Małopolskiej Rady DOA - Edward E. Nowak poinformował, że w dn. 7 października spotkał się z panem Grzegorzem Dadejem - dyrektorem ZUS o. Kraków, któremu przedstawił sytuacje w naszym środowisku, w kontekście zadań, którymi zajmuje się ZUS, a także interweniował w konkretnej sprawie. Dyrektor Dadej zapewnił o chęci niesienia pomocy działaczom opozycji antykomunistycznej, szczególnie dla tych grup i osób, które znalazły się w wyjątkowo trudnej sytuacji życiowej.
W sprawie interwencji, z którą zgłosił się Janusz Fatyga - przedstawiciel Związku KPN, uzgodniliśmy sposób działania w tej pilnej sprawie.
Nowelizacja ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej - omówienie aktualnej sytuacji.
Przewodniczący Edward Nowak przedstawił stan prac nad nowelizacją ustawy o działaczach opozycji, informując o skierowaniu w dniu 30.09 br. projektu poselskiego, uzgodnionego z Szefem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych do Sejmu.
Poinformował także o tym, że został wybrany do 7 osobowego zespołu środowiskowego (rad DOA) do prac w komisji sejmowej. W tej chwili trwa konsultacja społeczna prowadzona przez sejm. Zachęca do przedstawienia swoich uwag w tym trybie do k. października.
Skierowany projekt us nowelizacji ustawy jest bardzo minimalistyczny i zawiera następujące zagadnienia:
1. Wprowadzenie dwustopniowego, rozszerzonego postępowania w IPN dla określenia, czy osoba ubiegająca się o status DOA była TW.
2. Wyraźne uznanie, iż osoby, które prowadziły działalność antykomunistyczną mając poniżej 17 lat również mogą mieć potwierdzany status DOA.
3. Usunięcie dwuznaczności i wyraźne uznanie, iż status osoby represjonowanej będzie przyznawany zarówno wtedy, kiedy określone represje były skutkiem udziału w wystąpieniu wolnościowym, jak i wtedy, gdy były one skutkiem prowadzenia systematycznej działalności niepodległościowej (art. 1 pkt 3).
4. Jawność listy DOA.
5. Przyznanie wdowom/wdowcom po DOA niektórych uprawnień
6. Udostępnienie legitymacji DOA również w aplikacji mObywatel.
7. Znak nagrobny.
8. Świadczenie solidarnościowe także dla osób z wyłącznie tzw. starego portfela. Likwidacja niesprawiedliwości wobec urodzonych przed 01.01.1949.
9. Projekt w art. 4 zrównuje w uprawnieniach do dochodzenia rekompensaty, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, dziennikarzy prasy podziemnej i redakcji podziemnego radia z dziennikarzami radia i prasy "oficjalnej".
10. Działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane politycznie, którzy stracą pracę, będą mogły wliczyć okresy niektórych represji i okresy świadczenia pracy na rzecz organizacji niepodległościowych do okresów, od których zależy wysokość i okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Członkowie Małopolskiej Rady DOA zgłosili szereg zastrzeżeń i wątpliwości do projektu ustawy procedowanej w sejmie. Nasze stanowisko szło znacznie dalej i zamierzamy zgłosić co najmniej kilka kluczowych, wg. nas uwag w trybie prac sejmowych, korzystając z udziału w zespole negocjacyjnym kol. Edwarda Nowaka. Będą one dotyczyć, m.in. tego aby nie rozszerzać definicji w art. 3, kogo uważa się za osobę represjonowaną, gdyż może to prowadzić do znacznego jej nadużywania, poparcia objęcia ustawą 17 latków, ale w taki sposób aby nie stworzyć niepotrzebnej furtki do obchodzenia ustawy, ostrożności przy rozstrzygnięciach dot. postepowania w sprawie osób, co o do których są dokumenty o ich współpracy (TW) z organami PRL. Małopolska Rada już w swoim stanowisku zwracała uwagę na problem deprecjonowania wysokości emerytur, bowiem świadczenie wyrównawcze jest wypłacane do określonej kwoty, która jest waloryzowana od niskiego poziomu (art. 10a), kwoty niższej od średniej emerytury. Proponujemy przyjęcie innego poziomu odniesienia co najmniej do płacy minimalnej, która jest waloryzowana w ustawie budżetowej, co zapobiegnie powstaniu tzw. 'starego portfela",
Będziemy także domagać się jawności listy DOA; musi ona obejmować wszystkich a nie tylko od chwili niniejszej nowelizacji.
Uzgodniono, że członkowie Rady skierują do przewodniczącego uwagi dot. projektu nowelizacji ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej.
Podniesiono jeszcze problem niezbyt licznej grupy ludzi, tzw. wolnych zawodów oraz studentów w okresie przełomu, którzy znaleźli się obecnie w bardzo trudnej sytuacji życiowej, niekiedy nie mają oni środków do życia. Postulowano, aby zwrócić się do Szefa Uds. KiOR, aby stworzył ścieżkę działań socjalnych dedykowanych specjalnie dla tej grupy osób.
Współpraca z organizacjami w Małopolsce. Spotkanie świąteczno-noworoczne działaczy opozycji.
Uzgodniono, że w styczniu zorganizujemy jako Rada, noworoczne spotkanie środowiskowe, mające charakter uroczysty, ale także merytoryczny. Na spotkanie to zostaną zaproszone zarządy organizacji społecznych działających w naszym obszarze odpowiedzialności.
Termin i szczegóły zostaną uzgodnione w terminie późniejszym w konsultacji z Pełnomocnikiem Wojewody.
Uzgodniono, że Rada będzie się teraz spotykać co dwa miesiące poza przypadkami, gdy będzie niezbędne zwołanie jej pilnie, w związku z wpłynięcie sprawy do zaopiniowania.
Dyżury będę się odbywać, jak dotychczas przed posiedzeniem rady.
Dla udrożnienia naszej współpracy z ludźmi środowiska podejmiemy próbę wynajęcia sali w urzędzie wojewódzkiemu dla naszych potrzeb, utworzenia strony na facebooku, poinformujemy ponownie, że członkowie Rady oraz Pełnomocnik wojewody mogę udzielać pomocy a także poprosimy osoby już posiadając status i korzystające ze wsparcia Uds. KiOR o zachęcenie swoich kolegów i koleżanek o starania o uzyskanie statusu czy różnorodnych form wsparcia.
Uprawnienia dla działaczy opozycji w Małopolsce
Kol. Wiktor Wszołek przedstawił formy wsparcia oraz które gminy zgodziły się na wprowadzenie dodatkowych uprawnień dla działaczy opozycji antykomunistycznej.
Z pewnością, liderem jest tutaj m m. Kraków, za co należy wyrazić szczególne uznanie.
Uzgodniono, że kol. W. Wszołek oraz Pełnomocnik przygotują podstawowe dane a przewodniczący sporządzi pismo do Szefa Uds.KiOR, w tej sprawie.
Wolne wnioski
Kol. Krystyna Ryczaj Marchewczyk przedstawiła projekt Porozumienie Rady z Gminą Lipnica w sprawie organizacji 2.Pieszego Rajdu Solidarnych. Wójt gminy ma zamiar wpisać ten rajd jako stały element wydarzeń gminnych.
Małopolska Rada DOA potwierdza zamiar organizacji 2. Pieszego Rajdu Solidarnych w przyszłym roku we wstępnym terminie 13 czerwca 2026 i rekomenduje kontynuowanie współpracy z Gminą Lipnica Murowana. Proponujemy także wzbogacenie programu rajdu o imprezy towarzyszące w Lipnicy, nawiązujące do naszej działalności opozycyjnej, być może we współpracy z IPN i Uds. KiOR.
W dn. 14 października do Lipnicy pojedzie delegacja Rady w skaldzie Krystyna Ryczaj Marchewczyk, Krzysztof Szwiec i Edward Nowak. Porozumienie stanowi załącznik do niniejszej notatki.
Edward E. Nowak poinformował, że Stowarzyszenie "Sieć Solidarności" kontynuuje współpracę z Domem Dziecka w Bochni.
Uzgodniono, że kolejne 10. Zebranie Małopolskiej Rady DOA odbędzie się w dniu 4 grudnia br. o godz. 10:00, natomiast wcześniej, od godz. 9:00 - dyżur konsultacyjny czlonków rady w pokoju 221.
Edward E. Nowak - przewodniczący
Kraków, 09.10.2025
Kalendarium X-XI 2025:
• 09.09 - 9.Posiedzenie Małopolskiej Rady Działaczy Opozycji Antykomunistycznej 10:00
• 13.10 - 43. rocznica śmierci Bogdana Włosika 13.10.1982
• 14.10 - podpisanie Porozumienia pomiędzy Małopolską Radą DOA a Wójtem Gminu Lipnica w sprawie organizacji III Pieszego Rajdu Solidarnych.
• 17 października 1990 - Lech Wałęsa Honorowym Obywatelem m. Krakowa
• 18 października 1985 r. wybory do Sejmu PRL, Bojkot Solidarności. Liczenie głosów
• 25.10 - 36.śm. M. Dzielskiego (zm.15.10.1989); cm. Salwator 9:00
• 29-31.10 - Akcja "Znicz Solidarności" 2025
• 31 października 1918 - upamiętnienie akcji por. Stawarza
• 10.11 - w 1980 r. sąd zarejestrował NSZZ "Solidarność"
• 11.11 - Narodowe Święto Niepodległości
• 17.11 - Przyjęcie deklaracji ideowej Ruchu WiP. 17.11.1985
• 29.11 - 195. rocznica wybuchu Powstania Listopadowego
