W 38 rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych, która jest symboliczną datą powstania wielkiego ruchu społecznego "Solidarność", a także na zakończenie obchodów 30. rocznicy wydarzeń w Nowej Hucie, nazwanych "Wiosną Solidarności '88", Stowarzyszenie Sieć Solidarności zorganizowało uroczystość wręczenia Medali "Dziękujemy za wolność", w Nowohuckim Centrum Kultury, w dniu 31 sierpnia 2018 roku.
W siedemnastej edycji Medalu "Dziękujemy za wolność" uhonorowanych zostało trzydzieści siedem osób, głównie hutników - działaczy nowohuckiej Solidarności, ale także ludzi, którzy w latach '80 ub. wieku udzielali im ogromnego wsparcia i pomocy.
Spotkanie prowadził kol. Jakub Kosiniak. Przywitał osoby, które będą uhonorowane medalem, przybyłych działaczy Solidarności i opozycji oraz licznie przybyłych gości. Podczas uroczystości obecni byli senator Jerzy Fedorowicz, poseł Bogusław Sonik, wiceprzewodniczący Sejmiku Małopolskiego Kazimierz Barczyk, , wybitni działacze Solidarności a równocześnie przywódcy podziemnych władz małopolskiej Solidarności (RKW/RKS): Jan Ciesielski, Tadeusz Syryjczyk, Jerzy Zdrada . Gospodarz NCK, dyr. Zbigniew Grzyb odczytał list prezydenta m. Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego, skierowany do Prezesa Sieci Solidarności, natomiast prowadzący odczytał list Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana J. Kasprzyka. Odśpiewaliśmy hymn państwowy.
Specjalne wystąpienie miał dr. Michał Wenklar z oddziału krakowskiego Instytutu Pamięci Narodowej, który mówił o znaczeniu porozumień sierpniowych, o powstaniu Solidarności, porównując z podobną wielką falą odnowy z 1956 roku, mówił że obydwie zostały stłumione, chociaż różnymi metodami, ale Solidarność się odrodziła i wielka w tym zasługa, między innymi ludzi, którzy dzisiaj będą odznaczeni medalem "Dziękujemy za wolność". To dzięki nim możemy żyć w wolnej Polsce.
Idea "Medalu Dziękujemy za wolność", mówił Prezes Sieci Solidarności Edward E. Nowak, "narodziła się w środowisku hutniczej Solidarności, dlatego Medal nie jest wykonany z brązu srebra czy złota ale z stali. W centralnym miejscu Medalu pochód ludzi, to postacie hutników z terenu kombinatu Huta Sendzimira w Nowej Hucie, podczas strajku wiosną 1988 roku. Medal "Dziękujemy za wolność" stanowi symboliczny wyraz koleżeńskiej wdzięczności wobec osób, za wybitne zasługi dla wolności, niepodległości, demokratycznej i samorządnej Rzeczpospolitej Polskiej. Poza Medalem, ustanowiono także Plakietę nagrobną, którą można umieszczać na nagrobku, za zgodą rodziny. Wydana będzie także miniatura Medalu. Autorem projektu jest Jacek Maria Stokłosa © Stowarzyszenie Sieć Solidarności. Do chwili obecnej przyznano 630 Medali "Dziękujemy za wolność".
Dla bardzo licznie zgromadzonych na uroczystości osób, a szczególnie najmłodszych to nauka najnowszej historii Polski, pisanej życiorysami ich rodziców, dziadków i babć, cioć i wujków, najbliższych.
Godzi się podkreślić, że idea Medalu jest od początku wspierana przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego a patronem obecnej uroczystości jest prezydent miasta Krakowa prof. Jacek Majchrowski,
W pierwszej i drugiej turze wręczania medali towarzyszył działacz nowohuckiej i małopolskiej Solidarności kol. Jan Ciesielski.
Kapituła postanowiła przyznać Medale "Dziękujemy za wolność" XVII edycji, osobom wyróżniającym się swoją postawą i działalnością w Solidarności Huty Tadeusza Sendzimira (b. Huta im. Lenina - HiL) w latach '80 ub. wieku, członkom Komisji Robotniczej Hutników, komisji zakładowych i wydziałowych, członkom Tajnej Komisji Robotniczej Hutników, powołanym strukturom podziemnym jak Społeczny Fundusz Pomocy Pracowniczej, członkom komitetów strajkowych w grudniu 1981 roku oraz strajku wiosennego i sierpniowego 1988 roku, tworzonym spontanicznie komitetom założycielskim, członkom Komitetu Organizacyjnego utworzonego 17.05.1988 r,, który doprowadził do II Walnego Zgromadzenia KRH NSZZ "Solidarność" w dniach 28-29.04.1989 roku, odtwarzając w znaczonym stopniu struktury oraz członkostwo, ale także ludziom którzy działali w Duszpasterstwie Hutników czy Wikariacie Solidarności w Mistrzejowicach, ścisłe współpracującym z Solidarnością hutniczą.
Medale zostały przyznane następującym osobom: Witold BAWOLSKI, śp. Marek DOMAGAŁA, Marek JANICZAK, Władysław JANUSZ , Marian KANIA, Henryk KAZIMIERSKI, śp. Zbigniew KOWALIK odbierał syn Wojciech Grzywacz (wspomniano także o żonie Lilianie Mienickiej-Kowalik , także działaczce "Solidarności' w Desa Kraków, Kazimierz KRASZEWSKI, Marek KRZEMIŃSKI, Jerzy KUC.
W drugiej turze: Andrzej MARCINIAK, który odebrał także medal dla Edwarda NOWICKIEGO, Halina NOWAK, Tadeusz PIOTROWSKI, Lech STACHURA.
Solidarność hutnicza była bardzo aktywnie wspierana, przez organizacje oraz wielu wspaniałych ludzi. Mamy w pamięci przyjazd około 300 studentów na strajk grudniowy 1981 roku po wprowadzeniu stanu wojennego oraz ich ofiarną postawę i pracę podczas tych dramatycznych wydarzeń. Podczas lat stanu wojennego i po jego formalnym zniesieniu, na rzecz huty działali drukarze, kolporterzy, ludzie służby zdrowia, kultury, oświaty, i inni. Szczególnego wsparcia hutnicy doznali podczas strajku 26.04- 4/5 maja 1988 r. oraz podczas wydarzeń po nich następujących. Pamiętamy organizujących demonstracje poparcia, protesty na rusztowaniach, rozdawane ulotki i bibułę, wpłacane pieniądze i dary na pomoc dla poszkodowanych i represjonowanych. Ludziom, którzy wówczas wykazali się wspaniałą postawą i odwagą należą się z słowa podziękowania. Naszą wdzięczność w postaci Medalu "Dziękujemy za wolność", w XVII edycji, wyrażamy wobec następujących naszych przyjaciół": Paweł GRAŚ , nie żyjąca Maria de HERNANDEZ PALUCH (medal odebrała siostra Irena Słomka), Jan KAIM, śp. Wiktor SZCZYPIŃSKI dla którego medal i plakietę nagrobną odebrał syn Tomasz Szczypiński.
Po dwóch turach Zbigniew Grzyb (dyrektor NCK) wykonał brawuro "Mury". Natychmiast chórek stworzyli niektórzy z uczestników a publiczność podchwyciła ten nieformalny hymn tamtych lat.
Podczas strajku 1988 roku nazwanego 'WIOSNA SOLIDARNOŚCI" wiele wydawnictw wspierało nas informacyjnie. Pismo SOLIDARNOŚĆ HUTNIKÓW", codziennie kolportowało tzw. wydanie strajkowe, drukowano "Hutnika strajkowego", Porozumienie Prasowe "Solidarność Zwycięży" wydawało biuletyn strajkowy oraz plakaty itp. wydawnictwa a całość koordynował Marian Stachniuk, obecny wiceprezes Sieci Solidarności, działacze KPN podczas strajku wydawali przez cały czas komunikaty i informacje strajkowe. To tylko niektórzy, spośród tych, których powinniśmy wymienić. Niektórzy już zostali uhonorowani Medalem, do niektórych osób nie udało nam się dotychczas dotrzeć, inne pozostają nieznane. W niniejszej edycji uhonorowaliśmy Medalem "Dziękujemy za wolność" następujące osoby:
Jacek HAMELA, Krzysztof KORNAŚ, Zdzisław KUZAR, Dariusz LEŚNIAK, bracia Janusz MARKIEWICZ oraz Paweł MARKIEWICZ , Jacek MĄDRY, Jacek NEUMANN, Andrzej OCZKOŚ, Jacek PŁAZA, Jerzy SZMID. Medale wręczali Tadeusz Syryjczyk i Edward E. Nowak.
Medal "Dziękujemy za wolność" jest przyznawany, nade wszystko na wniosek osób medal już posiadający. Wyraża się w ten sposób koleżeństwo, ale także najlepiej rozumiana solidarność. Ten sposób jest także wyrazem pamięci.
Przystąpiliśmy do wręczania medali czwartej tury a do wręczania zaproszeni zostali koledzy Jerzy Zdrada oraz Leszek Dulba. Rozpoczęliśmy od zejścia do 90 letniej koleżanki Marii CIEŚLAWSKIEJ, oraz Stefana PATYKA, który przybył, pomimo poważnej choroby. A następnie medale otrzymali: Lech Mackiewicz "CZAKO", Wiesława MALIK (medal odbierała siostra Elżbieta Godlewska),
Zdzisław STANISŁAWCZYK (odebrał syn Michał Stanisławczyk), Jerzy WENDA (medal odebrała zona Elżbieta Wenda wraz z synem).
"Biuletyn Małopolski" to było jedno z najważniejszych podziemnych czasopism, wydawanych po wprowadzeniu stanu wojennego. Twórcami i redaktorami pisma byli: Jerzy Zdrada, Danuta Abrahamowicz i Roman Laskowski. Pierwszy numer ukazał się w styczniu 1982 r. Druk "Biuletynu" organizowali pracownicy naukowi AGH Bogdan Niewczas (zm. 9 listopada 2015 r.) oraz Leszek Dulba, w miejscowości Swojczany w domu Zofii i Mieczysława Sudelskich. Medal "Dziękujemy za wolność" przyznany został kolejnym osobom związanym z drukarnią "Biuletynu Małopolskiego", na wniosek osób już posiadających medal będących organizatorami tego odważnego przedsięwzięcia: Maciej LEWANDOWSKI, Stefan PATYK, Jacek RADŁO, Wiesław ROMANOWSKI, Andrzej STYCZEŃ.
Poza medalem każdy otrzymał odznakę miniaturową medalu. Dla bliskich naszych nieżyjących koleżanek i kolegów, wręczaliśmy plakietę nagrobną medalu, którą można będzie umocować na nagrobku aby odwiedzający cmentarze widzieli, że spoczywa tu osoba zasłużona dla wolności Polski. Osoby uhonorowane otrzymały prezenty od Sieci: Album fotograficzny "Zapis Zdarzeń. Strajk '88", z fot. Andrzeja Stawiarskiego w opr. Adam Gliksmana, dwa filmy na DVD "Strajk na Zgniataczu" reż. Jerzego Ridana oraz "Wiosna Solidarności" w reż. Macieja Szumowskiego, broszurę rocznicową Solidarności, Biuletyn Sieci Solidarności dedykowany rocznicy "Wiosny Solidarności '88" oraz Biogramy skrócone osób, które zostały uhonorowane Medalem XVII edycji.
Po zakończeniu uroczystości wręczania medali, Edward E. Nowak, zwrócił się z apelem o składanie wniosków wobec koleżanek i kolegów, z którymi uhonorowani wspólnie działali w trudnych czasach lat '80 ub. wieku, bo to wyraża solidarność i pamięć, którą jesteśmy im winni.
Podczas uroczystości można było otrzymać różne wydawnictwa Sieci Solidarności.
Edward E. Nowak
