Biogram w Indeksie Osobowym SSS

Leszek Szaruga - poeta, tłumacz z języka niemieckiego, krytyk literacki. Jego prawdziwe nazwisko to Aleksander Wirpsza- synem poety Witolda Wirpszy oraz Marii Kureckiej, tłumaczki i pisarki. krytyk literacki (omawiający książki m.in. w "Zeszytach Literackich").

Leszek Szaruga rozpoczął studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, został jednak stamtąd relegowany w związku z wydarzeniami marca 1968, jak również aresztowany na kilka miesięcy. Ostatecznie na początku lat 70. ukończył polonistykę. W latach 70. oraz 80. był redaktorem wielu pism ukazujących się w drugim obiegu (m.in. "Wezwania" i "Puls"). Od roku 1979 współpracował również z paryską "Kulturą", a w ostatnim okresie funkcjonowania tego pisma kierował w nim działem poezji. Na opozycyjną i niezależną formę działalności literackiej w okresie PRL-u Szaruga był poniekąd skazany jako syn opozycjonisty, a następnie emigranta. Sam zresztą mieszkał w Berlinie Zachodnim w latach 1987-1990.

W latach '80 ub. w. wiersze poety bardzo często gościły w pismach podziemnych Małopolski a także innych regionów. Współpracował np. z pismem "Bez dekretu", z redakcją "Arki" Jana Polkowskiego gdzie wydano tomik ""Nie ma poezji" (w zasadzie debiutanckiej książki poetyckiej) - pomijając fakt oficjalnego debiutu z ręki Szymborskiej w "Życiu Literackim" w roku 1967.

Jego wiersze doskonale oddawały atmosferę, uczucia, rozterki tamtego czasu, np. wiersz "Czas morowy" (1982) czy "Przez zaciśnięte zęby" (1986), albo ulubiony wiersz podziemnych drukarzy: "gdy tak siedzimy nad bimbrem / ojczyzna nam umiera / gniją w celach koledzy / wolno się kręci powielacz". Inny wiersz, który porusza kwestię rozterek działaczy podziemia, zdjęty przez cenzurę ze "Znaku" w 1983 r. : "Trzeba zawiązać kilka rzeczy/Pozbierać rozbiegane myśli/Pożegnać się/Żona schwyci go za rękaw/- Nie idź to nie ma sensu -/Pomyśli - ona ma rację/Pomyśli - trzeba iść już czas". Jego wierszy często były recytowane na spotkania teatralno-poetyckich, choćby przez Teatr Domowy Ewy Dałkowskiej. Niektóre wiersze poety z okresu lat '80 ub.w: "Wiersze", Witrynka Literatów i Krytyków, Poznań 1980; "Nie ma poezji", KOS, Kraków 1981, "Pudło", Studencka Agencja Wydawnicza im. Uniwersytetu Zachodnio-Pomorskiego, Szczecin 1981, "Czas morowy" Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1982, "Przez zaciśnięte zęby, "Przedświt". Warszawska Niezależna Oficyna Poetów i Malarzy, Warszawa 1986; "Mgły", Wydawnictwo Federacji Młodzieży Walczącej, Gdańsk 1987; "Nie mówcie Europa: Sagt nicht Europa", Berlin 1988. Po wszystkim napisał wiersz "Po wszystkim, wydany w Oficynie Literackiej, Kraków 1991. A później powstały poezje: "Klucz od przepaści", Oficyna Literacka, Kraków 1994; "Skupienie", Miniatura, Kraków 1996; "Panu Tadeuszowi, 13 Muz", Szczecin 2001 (tytuł stanowi zarazem dedykację dla Tadeusza Różewicza), "Życiowy wybór" (wiersze 1968-1998), Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa 2006, "Blag. Języczenie", Wydawnictwo Miniatura, Kraków 2008. Szaruga tworzył również prozę wspomnieniową,, np. "Podróż mojego życia" (2010), w której poza warstwa literacką powstał swoisty dokument funkcjonowania drugiego obiegu oraz środowiska Nowej Fali a także jest autorem powieści o stanie wojennym "...zmowa kontrolowana" Wyd. Papierowy Motyl, Warszawa 2014).

W roku 1986 Szaruga otrzymał Nagrodę Kościelskich, a w 1999 - nagrodę literacką "Kultury". 2 czerwca 2009 uhonorowano go Srebrnym Medalem "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis". Został także odznaczony Krzyżem Kawalerskim OOP przyznanym w 2010 roku, uhonorowany Medalem "Dziękujemy za wolność" (2016).

Twórczość Leszka Szarugi omówiona jest m.in.: Marta Cuber, "Księżyc i polityka", "Polityka", 21 lipca 2008,http://www.polityka.pl/kultura/ksiazki/261693,1,recenzja-ksiazki-leszek-...(Zdjęcie); Janusz Drzewucki, Dajmy na to Szaruga, "Twórczość" 4 / 2007 (ogólne omówienie poezji); Maria Jentys, Obszar przemiany, "Twórczość" 1 / 2009 (Zdjęcie); Krzysztof Lisowski, Gry znaczeń, "Nowe Książki" 3 / 2002 (Panu Tadeuszowi); Piotr Michałowski, Królestwo z(a)dania Leszka Szarugi, "Pogranicza" 4/2000 (Każdy jest kimś). Kilka tekstów na temat twórczości Leszka Szarugi zawierają ponadto "Pogranicza" 6(59)/2005.

Leszek Szaruga habilitował się (2000) na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od roku 2003 wykładał na Uniwersytecie Szczecińskim oraz w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie.