Tomasz Gąsowski, ur. 17.01.1947 w Krakowie. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydz. Filozoficzno-Historycznego (1969), 1969-1970 stażysta w Instytucie Historii na UJ, 1970-1971 mł. bibliotekarz w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie, 1971-1973 archiwista na Zamku Królewskim na Wawelu-Państwowych Zbiorach Sztuki. Obronił tytuł doktora w 1980, habilitacja (1996), profesor nauk humanistycznych (2003); specjalności historia Polski XIX-XX w., stosunki polsko-żydowskie. Autor książek : "Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 (1990), Bitwy polskie (1999).

W latach 1964-1969 w Zrzeszeniu Studentów Polskich (ZSP) oraz w latach 1973-1980 w Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP). W marcu 1968 uczestnik wieców i demonstracji studenckich w Krakowie, przew. KS w IH. 1979-1980 uczestnik TKN w Krakowie.

Od pażdziernika 1980 w "Solidarności", członek Komitetu Założycielskiego na Wydz. Filozoficzno-Historycznym, od stycznia 1981 przew. Koła "S" w IH. 1981 redaktor, autor w "Serwisie Informacyjnym KZ NSZZ »Solidarność« UJ", przedstawiciel Sekcji Informacji KZ UJ i "Serwisu Informacyjnego KZ NSZZ »Solidarność« UJ" na I KZD. W Listopadzie 1981 jako przedstawiciel KZ uczestnik strajku solidarnościowego ze studentami radomskiej WSI, współorganizator wykładów z zakresu historii i literatury na UJ i Akademii Rolniczej w Krakowie.

15-16 grudnia 1981 uczestnik strajku absencyjnego w miejscu pracy, 17 grudnia 1981 demonstracji przeciwko stanowi wojennemu na Rynku Głównym w Krakowie.

1982-1989 przew. podziemnej struktury "S" w IH (m.in. z Wojciechem S. Magdziarzem, Krzysztofem Zamorskim, Mieczysławem Rokoszem, Andrzejem Jagodzińskim, Andrzejem Chwalbą, Jackiem Stefańskim), organizator zbierania składek na działalność związkową i pomoc represjonowanym; współorganizator manifestacji rocznicowych 3 V, 31 VIII, 11 XI na terenie UJ, organizator zbierania informacji o metodach inwigilacji opozycji, zatrzymywany, rewizja w mieszkaniu.

1982-1984 udostępniał mieszkanie na spotkania Regionalnej Komisji Wykonawczej i Regionalnego Komitetu Solidarności Małopolska. 1982-1986 organizator biblioteki podziemnych wydawnictw w IH. 1982-1988 współorganizator, koordynator Wolnego Uniwersytetu w Krakowie. 1982-1984 i 1987-1989 kolporter podziemnych pism, m.in. "Tygodnika Mazowsze", "Hutnika", "Solidarności Hutników", "Krecika". 1983 lektor podziemnego Radia "S". 1983-1988 uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy kościele św. Maksymiliana Kolbego w Krakowie-Mistrzejowicach i Duszpasterstwa Hutników przy kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie-Nowej Hucie.

1984 redaktor, autor w podziemnym "Słowniku Historii Zakazanej", 1986-1987 autor tekstów w "Solidarności Hutników", 1986-1989 w "Arce", 1987-1989 redaktor, autor w "Alternatywach". 1984-1988 współorganizator i wykładowca Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego im. kard. Stefana Wyszyńskiego w Krakowie i jego filiach przy kościołach Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa. 1988 członek Komitetu Założycielskiego "S" na UJ. 1988-1989 organizator Klubu Politycznego 11 Listopada w Krakowie. W okresie 1984-1987 był rozpracowywany przez Wydz. III-1 WUSW w Krakowie w ramach SOR krypt. Mimoza.

1989-1991 w "S", do 1990 doradca Komisji Robotniczej Hutników w Hucie im. Lenina w Krakowie. 1989 członek Małopolskiego KO "S", 1989-1991 członek Zarządu KO "S" w Krakowie, 1989 szef sztabu wyborczego w Okręgu Kraków-Śródmieście, 1990 szef kampanii wyborczej do Rady Miasta Krakowa.

Od 1989 współorganizator Klubu Jagiellońskiego w Krakowie. 1990 regionalny pełnomocnik Fundacji Obywatelskiej przy Lechu Wałęsie. 1990-1991 współorganizator Forum Prawicy Demokratycznej, przew. struktur w Krakowie. 1990 szef kampanii wyborczej Tadeusza Mazowieckiego w Małopolsce. 1991-1995 w UD/UW, członek Rady Krajowej i władz w regionie krakowskim. Od 1992 współorganizator, członek Zarządu Towarzystwa Edukacyjno-Naukowego Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie. 1995 członek sztabu wyborczego Adama Strzembosza i Hanny Gronkiewicz-Waltz.

Od 1998 współorganizator, prezes Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego w Krakowie, redaktor "Sowińca", od 2010 redaktor nacz. 1991-2016 członek Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa tamże, 1998-2002 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

1997-1999 współzałożyciel Krajowego Komitetu Konserwatywnego, organizator struktur tamże. 2001 współorganizator Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sanoku. 2005 członek komitetu honorowego Lecha Kaczyńskiego. Od 2007 kierownik Katedry Kultur Mniejszości Narodowych Akademii Ignatianum w Krakowie, nast. prof. Katedry Dziedzictwa Kulturowego Polski tamże. 2011 członek Zgromadzenia Elektorów IPN. Od 2017 członek Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy Oddziale IPN-KŚZpNP tamże.

Autor m.in.: Między sierpniem a grudniem. "Solidarność" w Krakowie i Małopolsce w l. 1980-1981 (2006), Myślenice: monografia miasta (2012), Kolegium Wróblewskiego (2013), Polskie uczelnie w latach osiemdziesiątych. Studia (2015), współautor "Solidarność" Uniwersytetu Jagiellońskiego 1980-1989. Wybór dokumentów (2010).

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2000), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), "Zasłużony dla Sanoka" (2001), uhonorowany Medalem "Dziękujemy za wolność" (2015).