Zniesienie 22 lipca 1983 r. stanu wojennego oznaczało koniec pierwszej fazy działań zmierzających do ponownego zniewolenia Polaków, którym w sierpniu 1980 r. zamarzyło się godne życie we własnym państwie. Ta starannie zaplanowana, przygotowana i na ogół sprawnie zrealizowana operacja przebiegała zgodnie ze sprawdzonym już poprzednio, najpierw na Węgrzech w 1956 r. a następnie w Czechosłowacji w 1968 r. scenariuszem.
Polegał on na wstępnym, krótkim ale mocnym uderzeniu z użyciem wojska (w tym wypadku wyłącznie krajowego) a następnie przejściu do drugiej fazy. Była to obliczona na długi, bo kilkuletni okres tzw. normalizacja.
Ostatecznym efektem stać się miał stopniowy powrót do sytuacji wyjściowej, być może z niewielkimi zmianami kosmetycznymi w sferze gospodarczej, ale zawsze zgodnymi z ekonomią polityczną socjalizmu. Stało się jednak inaczej. W świadomości społecznej Polaków dokonały się już daleko idące, wręcz nieodwracalne zmiany. Poparcie dla "Solidarności" symbolizującej polskie dążenia do wolności okazały się trwałe. Zmuszało to władzę do dalszego stosowania środków represyjnych. I tak już sierpniu 1983 r. został aresztowany członek krajowych i regionalnych władz podziemnej "Solidarności" Władysław Hardek. Przekreśliło to już na wstępie nadejście zapodanej ery pokoju, ładu i porządku.
**********
prof. Tomasz Gąsowski
