12 września w 30. rocznicę powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego w Polskiej Akademii Umiejętności miała miejsce znakomita konferencja POLSKA ROKU 1989 I 30 LAT PÓŹNIEJ
Konferencję otworzył prof. Jan Ostrowski - Prezes PAU
Pierwsza sesja dotyczyła problemów społeczno-politycznych. Przewodniczył jej prof. Janusz Orkisz a uczestnikami byli wybitni naukowcy. Prof. Tomasz Gąsowski, skupił się zagadnieniach historycznych, począwszy od przełomowych wydarzeń strajków w 1988 roku do utworzenia rządu Tadeusza Mazowieckiego. Następnie Henryk Woźniakowski - Prezes SIW "Znak" a także współpracownik premiera omówił zagadnienie, międzynarodowych uwarunkowań polityki realizowanych głównie przez Tadeusza Mazowieckiego oraz min. Krzysztofa Skubiszewskiego. Z kolei prof. Andrzej Mączyński poruszył zagadnienia prawne, w szczególności konstytucyjne. Pan Jerzy Stępień były prezes Trybunału Konstytucyjnego przedstawił kwestie związane z samorządem terytorialnym.
Przed druga sesją mieliśmy zaszczyt wysłuchać wystąpienia szczególnego gościa konferencji Pana Bogdana Borusewicza, Wicemarszałka Senatu RP i jednego z głównych twórców Sierpnia'80.
Druga sesja koncentrowała się na sprawach gospodarczych, a prowadził ja były poseł Solidarności Edward E. Nowak.
W dyskusji wzięli udział ministrowie kilku rządów 30-lecia. Rozpoczął dr n. med. Andrzej Kosiniak-Kamysz, minister zdrowia i opieki społecznej w rządzie T. Mazowieckiego, który skupił się na negocjacjach prowadzących do powstania rządu, widzianych ze strony ZSL oraz na opisie stylu pracy tego koalicyjnego rządu, w czasach historycznego przełomu. Z kolej dr. Tadeusz Syryjczyk - minister przemysłu przedstawił krajobraz i główne problemy i uwarunkowania gospodarcze końca PRLu. Z kolei dr Janusz Steinhoff oraz prof. Jerzy Hausner, ministrowie gospodarki oraz wicepremierzy w kolejnych rządach, odnieśli się szeroko do reform gospodarczych zwanych planem Balcerowicza ale także ukazali wkład innych rządów w dzieło reformowania Polski, dokonali także ogólnej oceny dorobku trzydziestolecia.
Ujrzeliśmy wszechstronną ocenę działalności rządu Tadeusza Mazowieckiego, zarówno ze strony naukowej, politycznej, gospodarczej, w kontekście międzynarodowym, wiele ciekawych, unikalnych informacji a także osobistych doświadczeń i refleksji. Szczególną wartością było zapoznanie się z ocenami osób o rożnych poglądach politycznych, gdyż paneliści działali w innych okresach, w rożnych rządach a także pochodzą z różnych ugrupowań politycznych. W dyskusji nie zabrakło także odniesień do aktualnej sytuacji politycznej, porównań celów, sposobów i stylów działania rządu Tadeusza Mazowieckiego i kolejnych rządów 30 lecia z obecnym rządem włącznie.
Konferencję zakończyła refleksja profesora Zygmunta Kolendy, szefa Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego "Solidarność" w 1989 roku. Wielkie wrażenie zrobiło to wystąpienie, bowiem Profesor nie potrafił ukryć wzruszenia z jakimi mówił o Tadeuszu Mazowieckim, twórcach i wydarzeniach początków III Rzeczpospolitej Polskiej.
Licznie zgromadzona publiczność - jak wynika z pierwszych ocen - czuła się bardzo usatysfakcjonowana konferencją.
Konferencja była transmitowana on-line w internecie, co umożliwia jej odtworzenie, za co należą się specjalne podziękowania dla kol. Krzysztofa Nowaka z naszego stowarzyszenia. Podczas konferencji można było otrzymać bezpłatnie wydawnictwa PAU a także Zeszyt historyczny Sieci Solidarności (reedycja 2019) "Ludzie 4 czerwca" oraz Biuletyn Informacyjny poświęcony obchodom 30. rocznicy Wyborów '89. Przygotowana zostanie także obszerniejsza relacja.
Konferencja była zorganizowana przez Polską Akademię Umiejętności, za co dziękujemy prof. Janowi Ostrowskiemu oraz pani Katarzynie Dzięgło i innym osobom z PAU. Dodam, że współorganizatorami było Stowarzyszenie Sieć Solidarności (Edward E. Nowak) oraz Małopolski Komitet Obywatelski "Solidarność" 1989 r. (Zygmunt Kolenda i Janusz Orkisz).
Edward Nowak
