Inspirując się wydarzeniami Wiosny Solidarności '88 w Nowej Hucie, zorganizowaliśmy debatę pt. Wiosny Wolności aby podzielić się refleksjami o podobnych wydarzeniach w innych krajach.
Spotkanie miało miejsce w pięknych wnętrzach Pałacu Potockich w Krakowie, w dniu 12 maja 2023 r. Spotkanie prowadziły: prof. Katarzyna Jasikowska i dr Marta Warat z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Edward E. Nowak przypomniał strajk, który wybuchł 26 kwietnia 1988 r. w Hucie im. Lenina, przyczyny protestu, ówczesne postulaty oraz późniejsze wydarzenia, czyli strajk absencyjny po pacyfikacji strajkującej huty a potem przekształcenie w jawny komitet organizacyjny. Wskazał na wielkie znaczenie tamtych wydarzeń, które otworzyły drogę do głębokich zmian politycznych, społecznych i gospodarczych w Polsce.
Prof. Beta Kowalska - socjolożka, szeroko przedstawiła wydarzeniach Arabskiej Wiosny, zapoczątkowanych w Tunezji, potem na kairskim placu Tahrir oraz w mniejszym stopniu w innych krajach arabskich. I znowu powodami były trudne warunki życiowe, rosnące ceny żywności, korupcja, nepotyzm oraz ograniczenia swobód obywatelskich. Niestety arabskie przebudzenie skończyło się porażką tych społeczeństw.
O sytuacji Iranie mówiła dr Karolina Rakowiecka-Asgari z Instytutu Orientalistyki UJ. Ludzie buntują się tam przeciwko reżimowi, który jest coraz bardziej konserwatywny, powiększa się rozziew z oczekiwaniami znacznej części społeczeństwa. Ostatnio niezwykle aktywne były irańskie kobiety, szczególnie po zabójstwie Mahsy Amini, ale opór społeczny przygasa i całkiem możliwe jest stoczenie się Iranu w kierunku dyktatury wojskowej opartej na Korpusie Strażników Rewolucji.
Ołesia Mamczycz to ukraińska poetka i autorka książek dla dzieci. Przejmująco opowiadała o swoim udziale w protestach na Majdanie pod koniec 2013 r, gdzie m.in. organizowała czytanie wierszy. W podobnym tonie o ukraińskiej rewolucji godności wypowiadała się Julia Pidmohylna literaturoznawczyni, a obecnie rezydentka w Krakowie, podkreślając motywację swojego udziału w wydarzeniach w Kijowie.
Edurad Bukat, białoruski aktywista, członek zarządu Fundacji im. Emeryka Hutten-Czapskiego opowiadał jak był obserwatorem wyborów w jednej z komisji i o tym ja bezczelnie sfałszowano tam wybory, o białym proteście, dzielnych Białorusinkach. Dzisiaj protesty niemal wygasły ale tli się wielka nadzieja.
Podczas dyskusji głos zabrała Danuta Kinaszewska z Sieci Solidarności, wskazując na ważny aspekt, który przewijał się w wypowiedziach uczestników spotkania, że "rewolucja zjada własne dzieci".
To bardzo ciekawe spotkanie, którego każdy wątek wart byłby rozwinięcia zorganizował Instytut Socjologii UJ, Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Krakowskie Biuro Festiwalowe, w którego progach Pałacu Potockich odbywało się oraz Goethe Instiut, oraz Stowarzyszenie Sieć Solidarności, które było inicjatorem a głównym organizatorem była prof. Beata Kowalska.
Warto na koniec dodać, że spotkanie "Wiosny Wolności" miało miejsce w 175 rocznicę Wiosny Ludów 1984 r., której naczelnym hasłem rewolucji francuskiej było "Wolność-równość- braterstwo".
Poniżej zdjęcia Jacka M. Stokłosy.
[EEN]
